Λεωνίδας Παπαδάκης | Μεγιστοποίηση Αθλητικής Απόδοσης
Μεγιστοποίηση Αθλητικής Απόδοσης »
Έναυσμα στο άρθρο μου αποτέλεσε μια ανάρτηση του Barca Innovation Hub ως προς την αύξηση της συνολικής απόστασης των σπριντ σε έναν αγώνα κατά 35% την τελευταία δεκαετία.
Η αύξηση αυτή εκτός από τις απαιτήσεις του αθλήματος που αλλάζουν συνεχώς, μεταβάλλει και τις ανάγκες των φυσικών ικανοτήτων των ποδοσφαιριστών. Αυτές οι ανάγκες δημιουργούν διαφορετικά προφίλ ποδοσφαιριστών υψηλού επιπέδου όπως επίσης και αλλαγές στην προπονητική διαδικασία για να ενισχύσουν την απόκτηση τέτοιων ικανοτήτων.
Μεγιστοποίηση Αθλητικής Απόδοσης »
Το τρέξιμο υψηλών εντάσεων αντιπροσωπεύει το 6-12% της συνολικής καλυπτόμενης απόστασης και τα σπριντ μπορεί να φτάσουν τιμές έως 350 μέτρα. Επιπλέον, υπάρχουν συγκεκριμένες θέσεις που ενισχύουν την εκτέλεση των σπριντ και την διάρκεια τους, με τους πλάγιους παίκτες και τους επιτιθέμενους να εκτελούν την υψηλότερη ποσότητα σπριντ συνολικά.
Ως σπριντ στην παγκόσμια βιβλιογραφία αναφέρεται κυρίως η ταχύτητα >25km/h που θα πιάσει ο ποδοσφαιριστής. Αυτή η ταχύτητα θα μπορέσει να καταγραφεί από τα συστήματα GPS μετά την φάση επιτάχυνσης όπου ο ποδοσφαιριστής θα έχει καλύψει μερικά μέτρα (ανάλογα εάν είναι σε κίνηση ή στάση). Το σύνολο των μέτρων με ταχύτητα >25km/h θα προστεθεί μέσω του συστήματος καταγραφής και θα θεωρηθεί ως συνολική απόσταση σπριντ στον αγώνα. Η διακύμανση ποικίλει ανάλογα με την θέση που αγωνίζεται ο κάθε ποδοσφαιριστής αλλά έχει και ένα εύρος τιμής + - ακόμη και σε ίδιες θέσεις σύγκρισης και στον ίδιο ποδοσφαιριστή ακόμη.
Μεγιστοποίηση Αθλητικής Απόδοσης »
Η συνολική αύξηση των επίπονων μεταβολικά μέγιστων προσπαθειών στα σπριντ ενός αγώνα έχουν επιπτώσεις στην φυσιολογία του ποδοσφαιριστή. Σε έναν αγώνα οι ποδοσφαιριστές καλούνται να εκτελέσουν συνεχείς εκρηκτικές ενέργειες μικρής διάρκειας με ακαθόριστα διαλείμματα μεταξύ τους. Έτσι είναι λογικό κατά τη διάρκεια ενός αγώνα και ενώ φτάνει στο τέλος του να επέρχεται μυϊκή κόπωση (παράγοντες που επηρεάζουν την ταχύτητα ως προς τα ποσοτικά της χαρακτηριστικά) όπου οφείλεται σε 3 κύριους λόγους:
- Μείωση αποθηκών ATP-PC.
- Αύξηση τοξικών μεταβολικών παραπροϊόντων.
- Διατάραξη σύζευξης διέγερσης – σύσπασης μυός.
Εκτός όμως από ποσοτική μείωση (συνολική καλυφθείσα απόσταση) μπορεί να κάνει την εμφάνιση της εκθετικά και μείωση των ποιοτικών χαρακτηριστικών μιας μόνο προσπάθειας (μειωμένη μέγιστη ταχύτητα σε ένα μόνο σπριντ).
Παράγοντες που επηρεάζουν την ταχύτητα ως προς τα ποιοτικά της χαρακτηριστικά:
- Μυϊκή σύσταση και αρχιτεκτονική
- Ευλυγισία
- Κόπωση
- Τεχνική
- Μήκος & Συχνότητα διασκελισμού
Μεγιστοποίηση Αθλητικής Απόδοσης »
Κάποιες από τις παραπάνω παραμέτρους περιέχουν κύρια γενετικά προκαθορισμένα χαρακτηριστικά και μικρότερη προπονητική παρέμβαση (1,2), ενώ άλλες επιδέχονται ισχυρές παρεμβάσεις (3,4,5) μέσω της προπονητικής διαδικασίας.
Η προπονητική στο ποδόσφαιρο με στόχο την βελτίωση φυσικών χαρακτηριστικών έχει πλέον διαφοροποιηθεί, με κύριο γνώμονα την επίτευξη εκρηκτικών μέγιστων προσπαθειών για όσο το δυνατό μεγαλύτερο συνολικό όγκο αλλά και με τα ποιοτικότερα δυνατά χαρακτηριστικά σε μια μόνο προσπάθεια που μπορεί να αποβούν καθοριστικά στην έκβαση του αποτελέσματος.
Τα προπονητικά επιτελεία καλούνται πλέον να βρουν την ισορροπία μεταξύ των παραμέτρων προπονητικών επιβαρύνσεων για να επιτύχουν την μέγιστη αθλητική απόδοση στον αγώνα.
Οι ποδοσφαιριστές για να έχουν οφέλη από προπονήσεις που επικεντρώνονται στην αύξηση των σπριντ ανά αγώνα θα πρέπει να χτίσουν μια βάση για να τοποθετήσουν την ’’κορυφή της πυραμίδας’’. Η επαρκής ικανότητα αντοχής μπορεί να αυξήσει τα συνολικά μέτρα σπριντ ανά αγώνα. Με αυτό τον τρόπο μειώνονται τα επίπεδα κόπωσης, αυξάνεται ο ρυθμός απομάκρυνσης γαλακτικού, βελτιώνεται η κινητική της VO2 στα σπριντ όπως επίσης βελτιώνεται και η ανάληψη της PC μεταξύ των σπριντ.
Μεγιστοποίηση Αθλητικής Απόδοσης »
Εφόσον όμως οι ποδοσφαιριστές πληρούν τις προδιαγραφές ανοχής και βελτίωσης μέσω προπονητικών επιβαρύνσεων χρειάζεται το επόμενο βήμα. Εφαρμογή προπονητικών ερεθισμάτων που θα αναδείξουν το κυρίαρχο χαρακτηριστικό ικανότητας επίτευξης υψηλής ποιοτικής εκτέλεσης και υψηλού αριθμού συνολικής απόστασης σπριντ ανά αγώνα.
Μια κορυφή που μπορεί να καλυφθεί με προπονητικά περιεχόμενα «επαναλαμβανόμενων εκρηκτικών ενεργειών» ή της λεγόμενης Repeated Explosive Activity προπόνησης (Papadakis MSc). Το ποδόσφαιρο αντλεί γνώσεις και πρακτικές απο την εξειδικευμένη αθλητική κοινότητα με προσανατολισμό όμως ώς προς τις ανάγκες του. Αυτό με ώθησε στην εξεύρεση νέων καινοτόμων προπονητικών ερεθισμάτων.
Η τοποθέτηση των ανάλογων ερεθισμάτων ανάλογα με την περίοδο εκτέλεσης είναι καθοριστική. Επιλέξτε προπονήσεις εξειδικευμένες ως προς το άθλημα (με αγωνιστικά παιχνίδια ή εξειδικευμένες υπό ομαδικές και ατομικές ασκήσεις) και με αναλογίες χρόνου έργου: διαλείμματος, δημιουργώντας ένα περιβάλλον μέσα από το οποίο ο ποδοσφαιριστής θα είναι καταρτισμένος ολοκληρωτικά ως προς την επίτευξη υψηλών στόχων αθλητικής απόδοσης με ποσοτικές αλλά και ποιοτικές αναφορές.
Το ποδόσφαιρο άλλωστε είναι ένα άθλημα συνεχόμενων εκρηκτικών ενεργειών για μεγάλο χρονικό διάστημα (90’ ή 120’) και όχι άθλημα αντοχής συνεχόμενου ρυθμού