Το προσωπικό των ομάδων πρέπει να ελέγξει τους παίκτες, να εντοπίσει τυχόν κινδύνους τραυματισμών και αδυναμίες και να θέσει σε εφαρμογή διάφορα προγράμματα για να βοηθήσει στη μείωση της εμφάνιση τους όπως επίσης και στην ασφαλή επιστροφή τους από τραυματικό επεισόδιο.
Οι στροφείς του ισχίου εντοπίζονται κατά κύριο λόγο στην οπίσθια επιφάνεια του ισχίου (Πίνακας 1). Ειδικά οι εξωτερικοί στροφείς του ισχίου θεωρούνται σημαντικοί για την εκτέλεση των λακτισμάτων με το “κουντεπιέ” ή το “εσωτερικό” (1, 2). Έχει προταθεί ότι το υπερβολικό στρες προερχόμενο από την εκτέλεση επαναλαμβανόμενων κινήσεων μπορεί να οδηγήσει σε μείωση της διατασιμότητας του μυός (3). Δεδομένου ότι τα λακτίσματα είναι τυπικές δραστηριότητες κατά την προπόνηση, μπορεί να υποτεθεί ότι οι μυϊκές αυτές ομάδες έχουν αυξημένο κίνδυνο για απώλεια διατασιμότητας. Εύρος κίνησης μικρότερο από το βέλτιστο μπορεί να επηρεάσει την ποιότητα παραγωγής δύναμης και να οδηγήσει σε απώλεια ενέργειας (4). Επιπρόσθετα απώλεια εύρους κίνησης στους στροφείς του ισχίου μπορεί να οδηγήσει σε ανώμαλη στάση λεκάνης-οσφύος καθώς και σε ανώμαλη κίνηση της οσφυϊκής μοίρας της ΣΣ κατά την εκτέλεση αθλητικών κινήσεων (5).
|
Έξω στροφείς |
Έσω στροφείς |
|
Ψοίτης |
Μέσος γλουτιαίος (πρόσθιες ίνες) |
|
Λαγόνιος |
Ελάσσων γλουτιαίος |
|
Ραπτικός |
Μέγας προσαγωγός (πρόσθιες ίνες) |
|
Μείζων γλουτιαίος |
Μακρός προσαγωγός |
|
Μέσος γλουτιαίος (οπίσθιες ίνες) |
Μικρός προσαγωγός |
|
Δικέφαλος μηριαίος (μακρά κεφαλή) |
Τείνων την πλατεία περιτονία |
|
Μέγας προσαγωγός (οπίσθιες ίνες) |
Ημιτεντονώδης/ημιυμενώδης |
|
Απιοειδής |
Πίνακας 1. Έξω και έσω στροφείς της άρθρωσης του ισχίου.
Τα ερευνητικά δεδομένα καταδεικνύουν ότι τα ισχία επηρεάζονται σε ποδοσφαιριστές δεδομένου ότι το εύρος στροφής του ισχίου μειώνεται με το χρόνο (6), ενώ τόσο νεαροί όσο και μεγαλύτερης ηλικίας ποδοσφαιριστές έχουν σημαντικά λιγότερη έσω στροφή (και σημαντικά μεγαλύτερη απαγωγή) σε σύγκριση με άτομα ελέγχου παρόμοιας ηλικίας (7). Επιπρόσθετα μεγαλύτερη μείωση του εύρους κίνησης στο ισχίο (πιθανότατα λόγω μείωσης της έσω στροφής), η οποία και σχετίζεται με ρήξη του προσθίου χιαστού συνδέσμου, έχει αναφερθεί για ποδοσφαιριστές έναντι του γενικού πληθυσμού (8), ενώ και ποδοσφαιριστές με επανά- τραυματισμό του μοσχεύματος έχουν σημαντικά μικρότερη μέση έσω-έξω στροφή στο ισχίο σε σύγκριση με υγιείς ποδοσφαιριστές (9).
Η απώλεια διατασιμότητας στους έξω στροφείς του ισχίου θα μειώσει την έσω στροφή και η απώλεια διατασιμότητας στους έσω στροφείς του ισχίου θα μειώσει την έξω στροφή (3, 4). Δεδομένου ότι όλοι οι μύες του Πίνακα 1 συμμετέχουν και στην εκτέλεση και άλλων κινήσεων, καταγραφή της κάμψης/έκτασης και της απαγωγής/προσαγωγής σε συνδυασμό με την έσω/έξω στροφή στο ισχίο θα παρέχει στον προπονητή φυσικής κατάστασης μια βάση για τον σχεδιασμό εξατομικευμένων παρεμβάσεων.
REFERENCES
Ο πιο ενδεδειγμενος τροπος για να παρακολουθήσουμε την επανένταξη ενός ποδοσφαιριστή στην προπονητική διαδικασία μιας ομάδας είναι η διαδοχική εκτέλεση υπερήχων και μαγνητικής τομογραφίας οπως στο σχημα 1. Με αυτο τον τρόπο το ιατρικό team και ο προπονητής φυσικής κατάστασης της ομάδας εργάζονται μεθοδικά και με αφάλεια ως προς το πρόγραμμα επανένταξης του αθλητή σε υγιή κατάσταση και σε πλήρη ετοιμότητα.
Η κάμψη του ισχίου είναι μια βασική κίνηση τόσο κατά την άθληση όσο και κατά την καθημερινή ζωή (1). Η κίνηση πραγματοποιείται με την δράση πολλών διαφορετικών μυών (Εικόνα 1).
Οι μύες υπεύθυνοι για κάμψη στο ισχίο είναι:
Στις περισσότερες περιπτώσεις ο όρος “καμπτήρες ισχίου” είναι γενικός ή και ίσως θολός καθώς αφορά μια πληθώρα μυών με διαφορετικούς μοχλοβραχίονες και επομένως διαφορετική ικανότητα παραγωγής τάσης στα διάφορα σημεία της τροχιάς κατά την κάμψη του ισχίου (2). Η μελέτη των μοχλών για τους παραπάνω μύες αποτελεί το κεντρικό σημείο στην καλύτερη κατανόηση της λειτουργίας τους στην κάμψη του ισχίου. Ο ψοίτης και ο λαγόνιος είναι οι μόνοι μύες από την παραπάνω ομάδα οι οποίοι εκφύονται από σημείο υψηλότερα της λεκάνης (2, 3). Πιο συγκεκριμένα ο ψοίτης εκφύεται από την κατώτερη σπονδυλική στήλη (εγκάρσιες αποφύσεις και από τα πλάγια των σπονδυλικών σωμάτων της κατώτερης θωρακικής και ολόκληρης της οσφυϊκής μοίρας), ενώ ο λαγόνιος εκφύεται οπίσθια του λαγόνιου οστού (3). Επομένως ο ψοίτης και ο λαγόνιος είναι οι μόνοι μύες οι οποίοι έχουν μοχλοβραχίονα ακόμη και μετά τις 90º κάμψης ισχίου (2, 3). Έχει προταθεί ότι στην περίπτωση αδύναμου ψοίτη ή λαγόνιου το μηριαίο μπορεί μεν να κινηθεί υψηλότερα από το επίπεδο του ισχίου, ωστόσο δεν είναι λόγω της δράσης των μυών αυτών αλλά εξαιτίας της ορμής που δημιουργείται από τους υπόλοιπους καμπτήρες; αυτό σημαίνει ότι ο ψοίτης και ο λαγόνιος είναι οι μόνοι μύες που μπορούν ενεργά να ανεβάσουν το μηριαίο πάνω από τις 90º κάμψης στο ισχίο (4, 5).
Μία απλή δοκιμασία για τον έλεγχο της λειτουργίας του ψοίτη και του λαγονίου είναι η παθητική κάμψη το μηριαίου μέχρι το στήθος και η απελευθέρωση ενώ ο εξεταζόμενος στηρίζεται μονοποδικά (2). Αδυναμία για διατήρηση του γόνατος πάνω από τις 90º για 10-15 δευτερόλεπτα υποδηλώνει αδυναμία στον λαγόνιο/ψοίτη ή και στους δύο (2, 5).
Μια πιο προχωρημένη δοκιμασία ειδικά για αθλητικούς πληθυσμούς είναι ο αθλητής να τοποθετήσει το ένα πόδι πάνω σε κουτί ώστε το γόνατο αν βρίσκεται υψηλότερα του ισχίου (για τους περισσότερους αθλητές κανονικού ύψους αυτό θα σήμαινε κουτί 60cm) (4). Ο αθλητής τοποθετεί τα χέρια του πάνω ή πίσω από το κεφάλι και επιχειρεί να σηκώσει το πόδι από το κουτί και να το διατηρήσει ψηλά για 5 δευτερόλεπτα. Αδυναμία για άρση και διατήρηση υποδηλώνει αδυναμία στον λαγόνιο/ψοίτη ή και στους δύο (4).
ΑΝΑΦΟΡΕΣ
Οι ρήξεις μηνίσκου, είναι τραυματισμοί με μεγάλη συχνότητα στο χώρο του ποδοσφαίρου. Οι μεγάλες φορτίσεις και οι άμεσες πλήξεις που δέχεται το γόνατο κατά τη διάρκεια προπονήσεων και αγώνων αυξάνουν πολύ τις πιθανότητες εμφάνισης του συγκεκριμένου τραυματισμού. Το παρακάτω πρόγραμμα είναι ενδεικτικό και αναφέρετε στο τελευταίο στάδιο αποκατάστασης μετα από αρθροσκοπική χειρουργική επέμβαση και εφόσον ο αθλητής εχει περάσει τα απαιτούμενα στάδια θεραπείας και ενδυνάμωσης.
-Ξεκινήστε τον αθλητή σας με προθέρμανση συνδυασμού στατικού ποδηλάτου και στατικών / δυναμικών διατάσεων για αύξηση κινητικότητας της άρθρωσης του γόνατος και ελαστικότητας των μυών.
-Συνεχίστε με ασκήσεις προ-ενεργοποίησης για την προετοιμασία των μυών.
-Εκτελέστε ασκήσεις ιδιοδεκτικότητας για την ενεργοποίηση του Κ.Ν.Σ. και των ιδιοδεκτών.
-Αφήστε τον ποδοσφαιριστή να εκτελέσει το πρώτο στάδιο προθέρμανσης με την ομάδα (χαμηλής έντασης) και για ψυχολογικούς λόγους.
-Βελτιώστε την ικανότητα αντοχής του ποδοσφαιριστή με διαλειμματική προπόνηση πάνω στη μέγιστη αερόβια ταχύτητα του
2 χ 6' με 2' στοπ (10'' άνοιγμα -20'' οδήγημα μπάλας-10'' άνοιγμα-20'' γκελάκια στατικά στον αέρα με μπάλα)
-Είτε μετά το τέλος του προγράμματος αντοχής του ποδοσφαιριστή σας ή σε άλλη ώρα της ημέρας (προτιμότερο) ακολουθήστε το πρόγραμμα ενδυνάμωσης με τις 5 ασκήσεις του σχήματος
-Τελειώστε το πρόγραμμα με στατικές διατάσεις και Foam Roler
Ελληνικά
English