Ελληνικά
EnglishΤο s11 πρωτοπορεί δίνοντας το βήμα σε όλους τους ασχολούμενους με τον αθλητισμό να εκφράσουν τις απόψεις τους και να καταθέσουν τις εμπειρίες τους, βοηθώντας εσάς να μεγιστοποιήσετε την απόδοση σας.
Οι ειδικοί συμφωνούν ότι οι μύες του ‘’πυρήνα’’ παίζουν σημαντικότατο ρόλο όχι μόνο στην αθλητική κίνηση αλλά και στις καθημερινές δραστηριότητες.
Είναι ιδιαίτερα αναγνωρισμένο από προπονητές δύναμης και φυσικής κατάστασης γενικότερα ότι ένα καλά ανεπτυγμένο μυϊκό σύστημα ‘’πυρηνα’’ είναι ζωτικής σημασίας για την ενίσχυση της αθλητικής απόδοσης .
Τι είναι όμως ο ‘’πυρήνας’’?
Έχει ονομαστεί κατά καιρούς ‘’η ζώνη ισχύος’’ η ακόμη ‘’το σπίτι της δύναμης’’.
Αποτελείται από τους μυς που περιβάλλουν το κέντρο βάρους του ανθρωπίνου σώματος και περιλαμβάνει τους abdominals (rectus abdominus, transverse abdominus, internal and external obliques), hip (psoas, rectus femoris, sartorius, tensor facia latae, pectineus, gluteus maximus,medius and minimus; semitendinosus; semimembranosus; biceps femorus; adductor brevis, longus, and magnus; gemellus superior and inferior; obturator internus and externus; quadratus femoris; piriformis) back (erector spinae; quadratus lumborum; paraspinals; trapezius; psoas major; multifidus; iliocostalis lumborum and thoracis; rotatores; latissimus dorsi and serratus anterior).
Αυτοί οι μύες είναι υπεύθυνοι για την υποστήριξη στάσεων του σώματος, τη δημιουργία κινήσεων, συντονισμού δράσεων του μυϊκού ιστού, επιτρέποντας τη σταθερότητα του σώματος, την απορρόφηση δυνάμεων, την παραγωγή ισχύος και την μετάδοση δυνάμεων .
Ένας ισχυρός και σταθερός ‘’πυρήνας’’ παρέχει ένα ισχυρό σύνδεσμο για την μεταφορά δυνάμεων από το έδαφος μέσω του κάτω μέρους του σώματος και τελικά μέσω του άνω μέρους του σώματος και των άκρων. Αυτη η μεταφορά δυνάμεων είναι αναγκαία για την ικανότητα του αθλητή , να τρέξει , να αλλάξει κατεύθυνση , να κάνει άλμα, ρίψη, χτύπημα η’ ταλάντευση. Αυτό σημαίνει ότι ανεξάρτητα από την κίνηση η’ την δραστηριότητα το κέντρο του σώματος είναι υπεύθυνο για την διαδικασία και το αποτέλεσμα.
Είτε για την ταλάντευση ενός μπαστουνιού του γκολφ, τη ρίψη μιας μπάλας, την κατάδυση σε μια πισίνα η’ ακόμη την μεταφορά ενός επίπλου, οι μύες του πυρήνα ενεργούν έκκεντρα, σύγκεντρα ακόμη και ισομετρικά για την επιτυχή ολοκληρωση των κινήσεων.
Στα οφέλη ενός ισχυρού συστήματος μυών του ‘’πυρήνα’’ είναι:
-Η αυξημένη ανάπτυξη ισχύος-
Η ισχύς είναι το κυρίαρχο συστατικό πολλών αθλημάτων, όπου ο συνδυασμός δύναμης και ταχύτητας παίζει σημαντικό ρόλο στην απόδοση ενός αθλητη. Ενας ισχυρός και σταθερός πυρήνας επιτρέπει στην ισχύ να παραχθεί και να μεταφερθεί μέσω της κινητικής αλυσίδας.
-Βελτίωση σταθερότητας-
Οι περισσότεροι μεγάλοι μύες του άνω και κάτω μέρους του σώματος βρίσκονται σε επαφή με την λεκάνη και την σπονδυλική στήλη όπου η ενδυνάμωση βοηθά στη δημιουργία μιας σταθερής πλατφόρμας που επιτρέπει πιο ισχυρές και αποτελεσματικές κινήσεις των άκρων.
-Βελτίωση ισορροπίας-
Ένας ισχυρός ‘’πυρήνας’’ βοηθά τη σπονδυλική στήλη και τη λεκάνη να διατηρήσουν τη σταθερότητα και την ισορροπία τους όταν οι μύες των ώμων, των χεριών και των ποδιών είναι ενεργοί.
-Μείωση κίνδυνου τραυματισμών-
Οι ειδικοί θεωρούν ότι ο αδύναμος ‘’πυρήνας’’ μπορεί να οδηγήσει σε υπερφόρτωση με ακρότητες, σημείων του σώματος που μπορούν να προκαλέσουν ζημιά σε ορισμένες περιπτώσεις. Αυξάνοντας την ικανότητα του αθλητή να παράγει η’ να απορροφά δυνάμεις με παράλληλη σταθερότητα και ισορροπία οδηγεί στη μείωση του κινδύνου τραυματισμών.
Επίσης ο ρόλος των μυών του ‘’πυρήνα’’ είναι η σταθεροποίηση η’ η προστασία της σπονδυλικής στήλης από ζημιογόνες επιδράσεις δυνάμεων. Τραυματισμοί στην σπονδυλική στήλη μπορεί να προκύψουν όταν ο αθλητής έχει ανεπαρκή ικανότητα αντοχής στην σταθεροποίηση της σπονδυλικής στήλης η’ χρησιμοποιεί λάθος αυτούς τους μύες.
Σύσπαση των κοιλιακών μυών και των μυών του ‘’πυρήνα’’ χωρίς τη δημιουργία κίνησης των κοιλιακών τοιχωμάτων εμπλέκουν τους μυς του κορμού και αυξάνουν την σταθερότητα και την ισορροπία.
Ως συμπέρασμα η προπόνηση των μυών του ‘’πυρήνα’’ δεν μπορεί να αγνοηθεί λόγο των ωφελειών που έχει ο αθλητής από αυτή και θα πρέπει να ενσωματωθούν ασκησιολογια στο προπονητικό του πρόγραμμα. Δεν θα πρέπει όμως να αντικαταστήσουν τα υπόλοιπα προπονητικά προγράμματα δύναμης και κυρίως αυτά όπου εστιάζουν στην αύξηση του ποσοστού ανάπτυξης της δύναμης.
Literature
1. Brumitt J. (2004). Th e missing component of core training: Endurance.NSCA’s Performance Training Journal,3(6):16 – 18.
2. McGill SM. (2002). Low back disorders:Evidence-based prevention and rehabilitation. Champaign, IL: Human Kinetics.
3. Luoto S, Heliovaara M, Hurri H Alaranta M (1995). Static back endurance and the risk of low back pain. Clinical Biomechanics, 10:323 – 324
4. Anderson, KG, and DG Behm.(2004). Maintenance of EMG activity and loss of force output with instability.Journal of Strength and Conditioning. Research, 18(3):637 – 640.
5. Behm, DG, (1995). Neuromuscular implications and applications of resistance training. Journal of Strength and Conditioning Research, 9:264 – 274.
6. Behm, DG, AM Leonard, WB Young, W Andrew C Bosney, and SN Mackinnon. (2005). Trunk muscle electromyographic activity with unstable and unilateral exercises. Journal of Strength and Conditioning Research, 19(1):193 – 201.
7. Cosio-Lima, LM, KL Reynolds, C Winter, V Paolone, and MT Jones. (2003). Eff ects of physioball and conventional fl oor exercises on early phase adaptations in back and abdominal core stability and balance. Journal of Strength and Conditioning Research, 17(4):721 – 725.
8. Rutherford, OM, and DA Jones. (1986). The role of learning and coordination in strength training. European Journal of Applied Physiology, 55:100 – 105.
9. Bosco C, Komi PV. (1979). Potentiation of the mechanical behaviour of the human skeletal muscle through pre-stretching. Acta Physiologica Scandinavica, 106(4): 467 – 572.
10. Cavagna GA. (1977). Storage and utilization of elastic energy in skeletal muscle. Exercise and Sports Sciences Review, 5: 89 – 129.
Στο επαγγελματικό ποδόσφαιρο δεν είναι πάντοτε εφικτό να απομονωθεί η προπόνηση δύναμης και αντοχής σε ξεχωριστές ημέρες. Το αγωνιστικό πρόγραμμα, ο περιορισμένος χρόνος για προπόνηση φυσικής κατάστασης καθώς και άλλες μεταβλητές υπαγορεύουν την ταυτόχρονη προπόνηση δύναμης και αντοχής είτε εντός της ίδιας προπονητικής μονάδας είτε σε δύο διαφορετικές μονάδες με περιορισμένο χρόνο μεταξύ τους (εντός της ίδιας ημέρας). Η τυπική προσέγγισης επιβάλλει την εκτέλεση ασκήσεων δύναμης πριν την εκτέλεση ασκήσεων αντοχής όταν αυτές εκτελούνται εντός της ίδιας προπονητικής μονάδας ή την εκτέλεση προπονητικής μονάδας δύναμης μια μέρα πριν την προπονητική μονάδα αντοχής.
Κάποιες μελέτες έχουν εξετάσει την επίδραση της αλληλουχίας προπόνησης δύναμης και αντοχής ειδικά σε ποδοσφαιριστές. Για παράδειγμα οι McGawlay and Andersson “ζευγάρωσαν” 18 ποδοσφαιριστές με παρόμοια χαρακτηριστικά οι οποίοι πραγματοποιούσαν 3 προπονητικές μονάδες/εβδομάδα είτε με την αερόβια αντοχή υψηλής έντασης πριν την προπόνηση δύναμης/ισχύος (n=9) είτε με την προπόνηση δύναμης/ισχύος πριν την αερόβια αντοχή υψηλής έντασης (n=9) για μια περίοδο προετοιμασίας 5 εβδομάδων (1). Σε αυτή τη μελέτη η προπόνηση αντοχής όσο και η προπόνηση δύναμης ισχύος είχαν διάρκεια 30 λεπτά και πραγματοποιούνταν εντός της ίδιας προπονητικής μονάδας (19:00). Σε μια άλλη μελέτη η προπόνηση δύναμης ακολουθούνταν από προπόνηση ειδικής αντοχής ή η ίδιας προπόνηση ειδικής αντοχής πραγματοποιούνταν πρώτη ακολουθούμενη από προπόνηση δύναμης το μεσημέρι (2). Στην πρώτη περίπτωση και οι δύο προπονητικές μονάδες πραγματοποιούνταν εντός 3-4 ωρών το πρωί (08:45 και 10:30 αντίστοιχα), ενώ στη δεύτερη περίπτωση οι αθλητές πραγματοποιούσαν την προπονητική μονάδα αντοχής στις 10:30 και την προπονητική μονάδα δύναμης στις 14:00. Με αυτό τον τρόπο οι ποδοσφαιριστές που πραγματοποίησαν την δύναμη πρώτα είχαν μια περίοδο αποκατάστασης 30-45 λεπτών πριν την προπονητική μονάδα αντοχής, ενώ οι παίκτες που πραγματοποίησαν την προπονητική μονάδα αντοχής πρώτα είχαν 120 λεπτά αποκατάστασης πριν την προπονητική μονάδα αποκατάστασης (2). Μια άλλη μελέτη με μεγάλο δείγμα εξέτασε την εκτέλεση δύναμης πριν την αντοχή εντός της ίδιας προπονητικής μονάδας, την εκτέλεση αντοχής πριν την δύναμη εντός της ίδιας προπονητικής μονάδας και την εκτέλεση δύναμης και αντοχής σε διαφορετικές ημέρες (3). Από τις παραπάνω μελέτες υπάρχουν δεδομένα που υποδηλώνουν ότι η εκτέλεση αντοχής πριν την δύναμη ίσως και να οδηγεί σε ελαφρώς καλύτερες προσαρμογές (3).
Αν και δεν ήταν σχεδιασμένη ειδικά για την παραπάνω υπόθεση, μια πρόσφατη μελέτη μας σε επαγγελματικό σύλλογο πραγματοποιήθηκε εκτελώντας την προπονητική μονάδα αντοχής πριν την προπονητική μονάδα δύναμης εντός της ίδιας ημέρας (4). Οι δύο αυτές προπονητικές μονάδες έλαβαν χώρα 96 ώρες πριν τον επερχόμενο αγώνα και αποτελούνταν από μέτριο/υψηλό όγκο προπόνησης αντοχής (20-40 λεπτά) το πρωί και μέτριο/υψηλό όγκο προπόνησης δύναμης (30-40 λεπτά) νωρίς το απόγευμα. Η προπόνηση αντοχής πραγματοποιούνταν πάντοτε με την μορφή παιχνιδιών σε μικρό χώρο. Ο σκοπός αυτής της προπονητικής μονάδας ήταν η συσσώρευση χρόνου στην αερόβια ζώνη υψηλής έντασης (π.χ. χωρίς διακοπές από το τεχνικό επιτελείο). Η προπόνηση δύναμης πραγματοποιούνταν με ελεύθερα βάρη και περιλάμβανε συνδυασμό πολυαρθρικών ασκήσεων δύναμης και ισχύος. Η μονάδα περιλάμβανε 4-6 ασκήσεις κυρίως δύναμης καθώς και βοηθητικές δύναμης καθώς και βοηθητικές ισχύος. Το εύρος επαναλήψεων για τις βοηθητικές ασκήσεις ισχύος ήταν αρκετά χαμηλό (3-5), ενώ για τις κυρίως και βοηθητικές ασκήσεις δύναμης ήταν πιο μεταβλητό (4-8). Μεταξύ των δύο μονάδων μεσολαβούσε μια περίοδος αποκατάστασης διάρκειας 4 ωρών.
Από πρακτικής άποψης η εκτέλεση αντοχής προηγήθηκε της εκτέλεσης δύναμης διότι η πρωινή προπονητική μονάδα εμπεριείχε και τεχνικό/τακτικό περιεχόμενο και η πραγματοποίηση δύναμης θα επιδρούσε στην εκτέλεση των τεχνικών στοιχείων. Αντίθετα η προπόνηση αντοχής μπορούσε πολύ εύκολα να πραγματοποιηθεί αμέσως μετά την εκτέλεση των τεχνικών/τακτικών στοιχείων στην πρωινή προπονητική μονάδα.
Πρόσφατη δεδομένα από την μοριακή βιολογία τείνουν να υποστηρίξουν την εκτέλεση δύναμης μετά την αντοχή (5). Σύμφωνα με την δραστηριότητα των ενζύμων AMPK (δείκτης προσαρμογών αερόβιας προπόνησης) και mTORC1 (δείκτης προσαρμογών προπόνησης δύναμης), εάν η αντοχή πραγματοποιηθεί πρώτη τότε το AMPK που θα παραχθεί κατά την διάρκεια της θα επανέλθει στα επίπεδα ηρεμίας με την έναρξη της περιόδου αποκατάστασης και δεν θα επιδράσει αρνητικά με την επακόλουθη προπονητική μονάδα αντοχής. Επιπρόσθετα το mTORC1 που θα παραχθεί από την απογευματινή προπονητική μονάδα δύναμης θα παραμείνει σε υψηλά επίπεδα για το υπόλοιπο της ημέρας, μόνο για να “σβήσει” εξαιτίας της παραγωγής AMPK από την προπονητική μονάδα αντοχής της επόμενης ημέρας.
Σε συμφωνία με τα παραπάνω δεδομένα η μελέτης κατέδειξε μικρές αλλά πρακτικής σημασίας βελτιώσεις στην ταχύτητα στο αναερόβιο κατώφλι (V4) και στο κατακόρυφο άλμα με αντίθετη κίνηση τόσο για τους βασικούς όσο και για τους αναπληρωματικούς μεταξύ Σεπτεμβρίου και Ιανουαρίου (4). Επομένως τόσο από πρακτική άποψη όσο και υπό το πρίσμα της βελτίωσης της απόδοσης μπορούμε να προτείνουμε η προπονητική μονάδα δύναμης να ακολουθεί την προπονητική μονάδα αντοχής (με ενδιάμεσες τουλάχιστον 3 ώρες αποκατάστασης) σε επαγγελματίες ποδοσφαιριστές.
ΑΝΑΦΟΡΕΣ
- McGawley K, Andersson PI. The order of concurrent training does not affect soccer-related performance adaptations. Int J Sports Med, 2013; 34:983-990.
- Enright K, Morton J, Iga J, Drust B. The effect of concurrent training organisation in youth elite soccer players. Eur J Appl Physiol, 2015; 115:2367-2381.
- Makhlouf I, Castagna C, Manzi V, Laurencelle L, Behm DG, Chaouachi A. Effect of Sequencing Strength and Endurance Training in Young Male Soccer Players. J Strength Cond Res, 2016; 30:841-850.
- Papadakis L, Patras K, Geogoulis AD. In-season concurrent aerobic endurance and CMJ improvements are feasible for both starters and non-starters in professional soccer players: A case study. J Aust Strength Cond, 2015; 23:19-30.
- Baar K. Using molecular biology to maximize concurrent training. Sports Med, 2014; 44:S117-S125.
Για να υπάρξει βελτίωση στην αθλητική επίδοση, χρειάζεται ο αθλητής να είναι σχεδόν συνεχώς στα όρια του. Ένας αθλητής όταν είναι πολύ «φρέσκος», απλά σημαίνει ότι δεν δουλεύει αρκετά, ή ότι έχει και αλλά περιθώρια άσκησης. Αντίθετα, όταν κάποιος αθλητής νοιώθει πολύ κουρασμένος, το σώμα του δεν θα τον αφήσει να γυμναστεί όσο πρέπει, αφού θα λειτουργήσει ένα σύστημα αυτοπροστασίας στην υπερπροπόνηση.
Όλα τα προπονητικά προγράμματα σχεδιάζονται σε κύκλους (μικρο-κυκλους, μεσο-κυκλους) ούτως ώστε να δίνουμε χρόνο στο σώμα μας να παίρνει τα ευεργετήματα της άσκησης, με σκοπό είτε την ευεξία, είτε την μεγιστοποίηση της απόδοσης. Αυτή η διαδικασία κάθε άλλο πάρα απλή είναι και συμπεριλαμβάνει νευρο-μυικές συναρμογές, εργομετρικές αλλαγές, ψυχοσωματικές προσαρμογές και ορμονικές διαταραχές.
Για να καταφέρουμε να έχουμε μια ισορροπία, κάτι που θα δώσει την ευκαιρία στον γυμναστή να ξέρει πως να προσαρμόσει την προπόνηση του, πρέπει να έχουμε μια εικόνα από τις πιο πάνω παραμέτρους αν όχι εβδομαδιαία, τουλάχιστον μηνιαία.
Ο ρόλος του εργοφυσιολόγου ή αθλίατρου, δεν είναι απλά να δίνει κάποια νούμερα αλλά να ερμηνεύει σωστά αυτά τα δεδομένα ούτως ώστε να μπορέσει να δώσει εύκολες λύσεις.
Η διαφορά της υπερπροπόνηση με της υπεραναπλήρωσης είναι ελάχιστες, και είναι αυτό που ξεχωρίζει την επιτυχία από την αποτυχία στο τέλος του κάθε κύκλου προππονήσεων.
Η διαδικασία ταυτοποιήσης αυτού του σημείου περιλαμβάνει:
αθλητικά ερωτηματολόγια,
τεστ αντίδρασης,
εργομετρικά τεστ,
αιματολογικές και ουρολογικές εξετάσεις,
όπως επίσης και καθημερινή παρατήρηση των ποδοσφαιριστών από το τεχνικό επιτελείο της ομάδας.
Οι νεαροί αθλητές καθώς και όλοι οι αθλητές θα πρέπει να κατανοήσουν την σημαντικότητα των παρακάτω για να μπορέσουν εξατομικευμένα να αναγνωρίσουν πότε, τι και πόσο θα πρέπει να καταναλώνουν για να μεγιστοποιήσουν την αθλητική τους απόδοση.Γενικός κανόνας διατροφής για αύξηση της αθλητικής απόδοσης:
«Ισορροπημένη υγιεινή διατροφή + κατάλληλος προγραμματισμός γευμάτων + σωστή ενυδάτωση».
Θα πρέπει να δοθεί προτεραιότητα στην:
1. Κάλυψη αυξημένων ενεργειακών αναγκών (κατανάλωση τροφής κάθε 2-3 ώρες)
2. Σωστή επιλογή υγιεινών σνακ με υδατάνθρακα πριν, κατά την διάρκεια και μετά την προπόνηση/αγώνα
3. Επαρκή ενυδάτωση
Προγραμματισμός γευμάτων τις ημέρες προπόνησης
Πρωινό, το πιο σημαντικό γεύμα της ημέρα:
- Τροφοδότηση οργανισμού με ενέργεια και θρεπτικά συστατικά και ενεργοποίηση μεταβολισμού (διακοπή ολονύκτιας νηστείας και έναρξη λειτουργίας εγκεφάλου και σώματος).
- Αύξηση αθλητικής απόδοσης (επαρκής ενέργεια για τις αυξημένες απαιτήσεις των προπονήσεων).
- Διατήρηση υγιούς σωματικού βάρους (παράληψη πρωινού -> υπερκατανάλωση τροφής κατά τη διάρκεια της ημέρας).
Παραδείγματα σωστού πρωϊνού:
- Γάλα/γιαούρτι χαμηλά σε λιπαρά + δημητριακά ολικής άλεσης + μέλι/φρούτο
- Ψωμί ολικής άλεσης + φυστικοβούτυρο + μέλι/μαρμελάδα χωρίς ζάχαρη + γάλα χαμηλό σε λιπαρά
- Τοστ ολικής αλέσεως (τυρί χαμηλό σε λιπαρά, γαλοπούλα, λαχανικά) + φρέσκος χυμός/φρούτο
- Ψωμί ολικής άλεσης + μέλι/μαρμελάδα χωρίς ζάχαρη + αυγό + λίγοι ανάλατοι ξηροί καρποί
Σνακ στο σχολείο:
- Μείωση πείνας μεταξύ πρωινού και μεσημεριανού γεύματος και διατήρηση υγιούς σωματικού βάρους (παράληψη σνακ -> υπερκατανάλωση τροφής στην συνέχεια).
- Τροφοδότηση οργανισμού με ενέργεια και θρεπτικά συστατικά (όπως και το πρωινό).
- Προετοιμασία από το σπίτι (πιο υγιεινές και θρεπτικές επιλογές από ότι στο κυλικείο).
Παραδείγματα υγιεινού σνακ στο σχολείο:
- Φρούτο + λίγοι ανάλατοι ξηροί καρποί
- Τοστ ολικής αλέσεως (τυρί χαμηλό σε λιπαρά, γαλοπούλα, λαχανικά) + φρέσκος χυμός/φρούτο
- Ωμά λαχανικά κομμένα + ψωμί/παξιμαδάκια ολικής αλέσεως
- Υγιεινό σπιτικό κέικ (χωρίς ζάχαρη και βούτυρο)
Μεσημεριανό (3-4 ώρες πριν την προπόνηση):
- Γεύμα υψηλό σε υδατάνθρακα (αύξηση αποθεμάτων μυϊκού & ηπατικού γλυκογόνου), μέτριο σε πρωτεΐνη και χαμηλό σε λιπαρά και απλά σάκχαρα (εύκολα αφομοιώσιμο για αποφυγή γαστρεντερικών προβλημάτων).
Παραδείγματα μεσημεριανού γεύματος:
- Μακαρόνια ολικής/Nοοdles + κιμάς κοτόπουλο με φρέσκα ντομάτα + σαλάτα
- Ψάρι + ρύζι καστανό/πατάτα + σαλάτα/ψητά λαχανικά
- Ομελέτα + ρύζι καστανό/ψωμί ολικής αλέσεως + σαλάτα/ψητά λαχανικά
- Στήθος κοτόπουλο + γλυκοπατάτα/κριθαράκι + σαλάτα/ψητά λαχανικά
1ο απογευματινό σνακ (1-2 ώρες πριν την προπόνηση εάν υπάρχει χρόνος):
- Σνακ υψηλό σε υδατάνθρακα (παροχή ενέργειας) με ελάχιστη πρωτεΐνη, λίπος και φυτικές ίνες (εύκολα αφομοιώσιμο για αποφυγή γαστρεντερικών προβλημάτων).
Παραδείγματα απογευματινού σνακ:
- Φρούτο/φρέσκος χυμός + λίγοι ανάλατοι ξηροί καρποί
- Γιαούρτι χαμηλό σε λιπαρά + φρούτο/μέλι
- Ψωμί άσπρο + φυστικοβούτυρο + μέλι/μαρμελάδα χωρίς ζάχαρη
2ο απογευματινό σνακ (5-10 λεπτά πριν την προπόνηση):
- Μικρό σνακ με απλούς υδατάνθρακες (άμεσα αφομοιώσιμο για παροχή ενέργειας).
Παραδείγματα μικρού σνακ (με σειρά προτεραιότητας):
- Φρούτο/χυμός χωρίς ίνες
- Μπάρα δημητριακών με λίγες θερμίδες (<100kcals)
- Τζελ υδατανθράκων
Κατά τη διάρκεια της προπόνησης:
- Μικρό σνακ με απλούς υδατάνθρακες σε περιπτώσεις όπου η προπόνηση διαρκεί >60 λεπτά (άμεσα αφομοιώσιμο για διατήρηση της ενέργειας κατά την προπόνηση).
Παραδείγματα μικρού σνακ (με σειρά προτεραιότητας):
- Φρούτο/Αραιωμένο χυμό φρούτου
- Ισοτονικό ρόφημα με υδατάνθρακα και ηλεκτρολύτες
- Τζελ υδατανθράκων
Σνακ αμέσως μετά την προπόνηση (5-60 λεπτά):
- Μικρό σνακ με απλούς υδατάνθρακες - πρωτεΐνη (άμεση αποκατάσταση μυών & μυϊκού γλυκογόνου).
Παραδείγματα μικρού σνακ αμέσως μετά την προπόνηση (με σειρά προτεραιότητας):
- Γιαούρτι/γάλα χαμηλό σε λιπαρά + φρούτο/μέλι
- Φρυγανιά ολικής/ρυζογκοφρέτα + μέλι + γάλα χαμηλό σε λιπαρά
- Shake/Μπαρ πρωτεΐνης με υδατάνθρακες
Βραδινό (1-3 ώρες μετά την προπόνηση):
- Πλήρες γεύμα με όλες τις ομάδες τροφίμων (αναπλήρωση μυϊκού γλυκογόνου καθώς και όλων των θρεπτικών συστατικών που έχουν χαθεί - απαραίτητα για την ανάπτυξη του νεαρού αθλητή).
- Παρόμοια σύσταση με το μεσημεριανό γεύμα (υψηλό σε υδατάνθρακες και μέτριο σε πρωτεΐνη-λίπος).
Παραδείγματα βραδινού γεύματος:
- Επιλογές μεσημεριανού γεύματος
- Υγιεινή σπιτική πίτσα στο φούρνο (σάλτσα ντομάτας + τυρί χαμηλό σε λιπαρά + γαλοπούλα/κοτόπουλο + λαχανικά)
- Πίτα φαχίτας ολικής αλέσεως + κοτόπουλο/τόνο + σως αβοκάντο με γιαούρτι χαμηλό σε λιπαρά + λαχανικά
- Μπριζόλα χοιρινό/βοδινό (μόνο ψαχνό) + ρύζι καστανό/γλυκοπατάτα + γιαούρτι χαμηλό σε λιπαρά + σαλάτα
- Κεφτέδες στο φούρνο με κιμά χοιρινό/κοτόπουλο + πουργούρι + γιαούρτι χαμηλό σε λιπαρά + σαλάτα
Σαλάτα με αυγό/κοτόπουλο/τόνο + πατάτα/μακαρόνια πένες ολικής αλέσεως + αβοκάντο + λαχανικά + ελαιόλαδο
Επαρκής ενυδάτωση και σωστός προγραμματισμός τις ημέρες προπόνησης
Η πρόσληψη υγρών είναι πολύ σημαντική για ένα αθλητή καθώς η απόδοσή του μπορεί να επηρεαστεί από το τι, πόσο και πότε πίνει.
Νερό: Απαραίτητο θρεπτικό συστατικό για τους αθλητές (διατήρηση θερμοκρασίας σώματος & αποφυγή αφυδάτωσης).
Σωστή ενυδάτωση: Κάλυψη ημερήσιων αναγκών (ανάλογα με ηλικία, σωματικό βάρος και θερμοκρασία περιβάλλοντος) καθώς και επαρκής πρόσληψη υγρών πριν, κατά τη διάρκεια και μετά την προπόνηση.
- Συνιστώμενη Ημερήσια πρόσληψη (ΣΗΠ) για παιδιά 9-13 ετών: αγόρια 2.4L/ημέρα, ..…κορίτσια 2.1L/ημέρα.
- ΣΗΠ για παιδιά 14-18 ετών: αγόρια 3.3L/ημέρα, κορίτσια 2.3L/ημέρα.
Πριν, κατά την διάρκεια αλλά και μετά από κάθε προπόνηση όλοι οι αθλητές θα πρέπει να καταναλώνουν την απαιτούμενη ποσότητα υγρών:
|
ΑΠΑΙΤΟΥΜΕΝΗ ΠΡΟΣΛΗΨΗ ΥΓΡΩΝ ΤΙΣ ΗΜΕΡΕΣ ΠΡΟΠΟΝΗΣΗΣ |
||||
|
Πριν την προπόνηση |
Κατά τη διάρκεια της προπόνησης |
Μετά την προπόνηση |
||
|
Πότε; |
2-3 ώρες |
30 λεπτά |
Κάθε 15-20 λεπτά |
Αμέσως μετά ή το συντομότερο δυνατό |
|
Πόσο; |
400-600ml |
200-400ml |
150-200ml |
450-675ml για κάθε 0.5kg απώλειας σωματικού βάρους |
|
Τι; |
Κρύο νερό |
Κρύο νερό |
Νερό, ισοτονικό ποτό με ηλεκτρολύτες-υδατάνθρακες* |
Νερό, γάλα χαμηλό σε λιπαρά, χυμός φρούτων/λαχανικών, smoothies |
* Ισοτονικό ποτό: Όχι καθημερινά - μόνο σε έντονες προπονήσεις που διαρκούν 1 ώρα ή περισσότερο.
Εύκολος και απλός τρόπος ανίχνευσης αφυδάτωσης: Έλεγχος χρώματος ούρων – όσο πιο ανοιχτόχρωμα είναι, τόσο πιο ενυδατωμένος είναι κάποιος, όσο πιο σκούρα, τόσο πιο αφυδατωμένος.
Στόχος πρέπει να είναι το χρώμα των αριθμών 1, 2 ή 3.
Το χρώμα των αριθμών 4 και 5 υποδηλώνει αφυδάτωση.
Το χρώμα των αριθμών 6, 7 και 8 υποδηλώνει σοβαρή αφυδάτωση.
Πολλοί προπονητές φυσικής κατάστασης ποδοσφαίρου αναφέρουν ασκησιολόγια προπόνησης συναρμογής. Στους περισσότερους ίσως έρθουν στο μυαλό εικόνες ποδοσφαιριστών που περνάνε μια "σκάλα συναρμογής" ή στεφάνια και κώνους.
Τι όμως πραγματικά προπονούμε?
Πως θα μπορούσαμε να βοηθήσουμε τους αθλητές μας να αυξήσουν πραγματικά τις συνολικές ικανότητες τους με άμεση προσήλωση στην εξειδίκευση κινητικών προτύπων οπου θα κληθεί ο αθλητής να εκτελέσει στον αγώνα?
Πώς θα μπορούσαμε να εξελίξουμε τα σήματα του εγκεφάλου με ποιοτικότερο κινητικό αποτέλεσμα?
Οι κινητικές ικανότητες αναφέρονται σε 2 κατηγορίες που αλληλεπιδρούν μεταξύ τους:
Φυσικές ικανότητες
- Δύναμη
- Ταχύτητα
- Αντοχή
(Κατά αρκετούς αθλητικούς επιστήμονες περιλαμβάνετε και η ευκαμψία ως κύρια φυσική ικανότητα)
Συναρμοστικές ικανότητες
- Ικανότητα κιναισθητικής διαφοροποίησης
προσαρμογή κίνησης σε χώρο και χρόνο με βάση κιναισθητικές πληροφορίες
- Ικανότητα ισορροπίας
διατήρηση θέσης σώματος και επανάκτηση σε περίπτωση απώλειας (στατικά / δυναμικά)
- Ικανότητα προσανατολισμού στον χώρο
καθορισμός θέσης και κίνησης του σώματος σε χρόνο και χώρο που σχετίζεται με προκαθορισμένο πεδίο δράσης
- Ρυθμική ικανότητα
διαχείριση τονικών στοιχείων κατ τη διάρκεια μιας κίνησης (τέμπο / συχνότητα)
- Σύνθετη ικανότητα αντίδρασης
γρήγορη κινητική απάντηση σε εξωτερικά ερεθίσματα (οπτικά / ακουστικά)
Αναλύστε τις παραπάνω παραμέτρους διεξοδικά στα ασκησιολόγια σας και κατανοήστε με ακρίβεια τι καλείται να εκτελέσει ο αθλητής σας.
ΜΗΠΩΣ ΔΙΑΒΑΖΟΝΤΑΣ ΟΛΑ ΤΑ ΠΑΡΑΠΑΝΩ ΝΟΜΙΖΑΤΕ ΟΤΙ ΕΚΤΕΛΕΙΤΕ ΚΑΠΟΙΟ ΑΛΛΟ ΕΙΔΟΣ ΠΟΥ ΤΕΛΙΚΑ ΠΕΡΙΚΛΕΙΕΤΑΙ ΣΤΟ ΦΑΣΜΑ ΤΩΝ ΣΥΝΑΡΜΟΣΤΙΚΩΝ ΙΚΑΝΟΤΗΤΩΝ?
Προπονώντας τις συναρμοστικες ικανότητες περικλείουμε κάποιες εάν όχι όλες τις παραπάνω παραμέτρους "κοπιάροντας" τα κινητικά πρότυπα που εκτελούν οι αθλητές κατά τη διάρκεια που αγωνίζονται. Σε αρκετές περιπτώσεις μάλιστα μπορούμε ακόμη και να προσομοιάσουμε στα ενεργειακά συστήματα του αγώνα μέσω των ασκήσεων μας. Εάν λοιπόν έχουμε αθλητές του τένις η προπόνηση συναρμοστικων ικανοτήτων διαφέρει αρκετά από την προπόνηση αθλητών ποδοσφαίρου.
Ο κύριος στόχος προπονητών και επιστημόνων είναι να καθοριστεί ο κυρίαρχος ρόλος των συναρμοστικων ικανοτήτων σε διαφορετικά αθλήματα.
Αυτές με τη σειρά τους παίζουν σημαντικό ρόλο στην συνολική βελτίωση της απόδοσης του ποδοσφαιριστή με την ακρίβεια και την οικονομία των κινήσεων σε υπό διαρκώς μεταβαλλόμενες συνθήκες. Την ικανότητα να διαφοροποιούνται κινητικές μεταβλητές και την ακρίβεια της αξιολόγησης όπου μεταβάλεται η θέση του σώματος σε χρόνο και χώρο. Την ταχύτητα και ακρίβεια των κινήσεων με τις αναμενόμενες και απροσδόκητες αλλαγές ερεθισμάτων (με ολόκληρο το σώμα ή μέρη του,περικλείοντας την ταχύτητα αντίδρασης στο ερέθισμα).
Φανταστείτε λοιπόν έναν ποδοσφαιριστή κατά τη διάρκεια αγώνα όπου θα πρέπει να αναλύσει δεδομένα τοποθέτησης συμπαικτών, τοποθέτηση αντιπάλων και της θέσης της μπάλας σε συνάρτηση με το σώμα του. Εκείνη τη δεδομένη στιγμή θα κληθεί να ανταποκριθεί σε ερέθισμα εκτός ισορροπίας με αλλαγή κατεύθυνσης, γρήγορη ενεργοποίηση κινητικών μονάδων κορμού και άκρων, για την επίτευξη μιας ποδοσφαιρικής κίνησης πλήρους ακρίβειας με την ανάλογη ταχύτητα εκτέλεσης που απαιτεί η περίσταση. Η επιτυχία της έκβασης θα δημιουργήσει το προφίλ βελτίωσης απόδοσης που αποσκοπούμε προπονώντας τις εν μέρει παραμέτρους.
Η προπόνηση ποδοσφαίρου από την φύση της περιέχει αλλεπάλληλα ερεθίσματα συναρμοστικών ικανοτήτων και οι προπονητές φυσικής κατάστασης θα πρέπει να επιλέξουν προσεκτικά
α) Πότε θα συμπεριλαμβάνονται ερεθίσματα προπόνησης συναρμογής
β) Τι παράμετροι θα χρησιμοποιούνται κάθε φορά
γ) Πόσο φορτίο θα εκτελέσουν
Εκτελούμε προπόνηση συναρμοστικών ικανοτήτων λοιπόν?
Κύριος γνώμονας θα πρέπει να είναι η συνολική βελτίωση της ποδοσφαιρικής τους απόδοσης προσμετρώντας το φορτίο που δέχονται απο την συνολική ποδοσφαιρική προπόνηση με Αγ. παιχνίδια, Τακτική, Ασκήσεις τεχνικής κατάρτισης κ.τ.λ. Η μεμονωμένη προσέγγιση δημιουργώντας τυχαίες συνθήκες overloading σε συγκεκριμένες ικανότητες μπορεί σε βάθος χρόνου να αποφέρει εκτός απο πλατώ βελτίωσης, ακόμη και τα αντίστροφα αποτελέσματα.
Έναυσμα στο άρθρο μου αποτέλεσε μια ανάρτηση του Barca Innovation Hub ως προς την αύξηση της συνολικής απόστασης των σπριντ σε έναν αγώνα κατά 35% την τελευταία δεκαετία.
Η αύξηση αυτή εκτός από τις απαιτήσεις του αθλήματος που αλλάζουν συνεχώς, μεταβάλλει και τις ανάγκες των φυσικών ικανοτήτων των ποδοσφαιριστών. Αυτές οι ανάγκες δημιουργούν διαφορετικά προφίλ ποδοσφαιριστών υψηλού επιπέδου όπως επίσης και αλλαγές στην προπονητική διαδικασία για να ενισχύσουν την απόκτηση τέτοιων ικανοτήτων.
Το τρέξιμο υψηλών εντάσεων αντιπροσωπεύει το 6-12% της συνολικής καλυπτόμενης απόστασης και τα σπριντ μπορεί να φτάσουν τιμές έως 350 μέτρα. Επιπλέον, υπάρχουν συγκεκριμένες θέσεις που ενισχύουν την εκτέλεση των σπριντ και την διάρκεια τους, με τους πλάγιους παίκτες και τους επιτιθέμενους να εκτελούν την υψηλότερη ποσότητα σπριντ συνολικά.
Ως σπριντ στην παγκόσμια βιβλιογραφία αναφέρεται κυρίως η ταχύτητα >25km/h που θα πιάσει ο ποδοσφαιριστής. Αυτή η ταχύτητα θα μπορέσει να καταγραφεί από τα συστήματα GPS μετά την φάση επιτάχυνσης όπου ο ποδοσφαιριστής θα έχει καλύψει μερικά μέτρα (ανάλογα εάν είναι σε κίνηση ή στάση). Το σύνολο των μέτρων με ταχύτητα >25km/h θα προστεθεί μέσω του συστήματος καταγραφής και θα θεωρηθεί ως συνολική απόσταση σπριντ στον αγώνα. Η διακύμανση ποικίλει ανάλογα με την θέση που αγωνίζεται ο κάθε ποδοσφαιριστής αλλά έχει και ένα εύρος τιμής + - ακόμη και σε ίδιες θέσεις σύγκρισης και στον ίδιο ποδοσφαιριστή ακόμη.
Η συνολική αύξηση των επίπονων μεταβολικά μέγιστων προσπαθειών στα σπριντ ενός αγώνα έχουν επιπτώσεις στην φυσιολογία του ποδοσφαιριστή. Σε έναν αγώνα οι ποδοσφαιριστές καλούνται να εκτελέσουν συνεχείς εκρηκτικές ενέργειες μικρής διάρκειας με ακαθόριστα διαλείμματα μεταξύ τους. Έτσι είναι λογικό κατά τη διάρκεια ενός αγώνα και ενώ φτάνει στο τέλος του να επέρχεται μυϊκή κόπωση (παράγοντες που επηρεάζουν την ταχύτητα ως προς τα ποσοτικά της χαρακτηριστικά) όπου οφείλεται σε 3 κύριους λόγους:
- Μείωση αποθηκών ATP-PC.
- Αύξηση τοξικών μεταβολικών παραπροϊόντων.
- Διατάραξη σύζευξης διέγερσης – σύσπασης μυός.
Εκτός όμως από ποσοτική μείωση (συνολική καλυφθείσα απόσταση) μπορεί να κάνει την εμφάνιση της εκθετικά και μείωση των ποιοτικών χαρακτηριστικών μιας μόνο προσπάθειας (μειωμένη μέγιστη ταχύτητα σε ένα μόνο σπριντ).
Παράγοντες που επηρεάζουν την ταχύτητα ως προς τα ποιοτικά της χαρακτηριστικά:
- Μυϊκή σύσταση και αρχιτεκτονική
- Ευλυγισία
- Κόπωση
- Τεχνική
- Μήκος & Συχνότητα διασκελισμού
Κάποιες από τις παραπάνω παραμέτρους περιέχουν κύρια γενετικά προκαθορισμένα χαρακτηριστικά και μικρότερη προπονητική παρέμβαση (1,2), ενώ άλλες επιδέχονται ισχυρές παρεμβάσεις (3,4,5) μέσω της προπονητικής διαδικασίας.
Η προπονητική στο ποδόσφαιρο με στόχο την βελτίωση φυσικών χαρακτηριστικών έχει πλέον διαφοροποιηθεί, με κύριο γνώμονα την επίτευξη εκρηκτικών μέγιστων προσπαθειών για όσο το δυνατό μεγαλύτερο συνολικό όγκο αλλά και με τα ποιοτικότερα δυνατά χαρακτηριστικά σε μια μόνο προσπάθεια που μπορεί να αποβούν καθοριστικά στην έκβαση του αποτελέσματος.
Τα προπονητικά επιτελεία καλούνται πλέον να βρουν την ισορροπία μεταξύ των παραμέτρων προπονητικών επιβαρύνσεων για να επιτύχουν την μέγιστη αθλητική απόδοση στον αγώνα.
Οι ποδοσφαιριστές για να έχουν οφέλη από προπονήσεις που επικεντρώνονται στην αύξηση των σπριντ ανά αγώνα θα πρέπει να χτίσουν μια βάση για να τοποθετήσουν την ’’κορυφή της πυραμίδας’’. Η επαρκής ικανότητα αντοχής μπορεί να αυξήσει τα συνολικά μέτρα σπριντ ανά αγώνα. Με αυτό τον τρόπο μειώνονται τα επίπεδα κόπωσης, αυξάνεται ο ρυθμός απομάκρυνσης γαλακτικού, βελτιώνεται η κινητική της VO2 στα σπριντ όπως επίσης βελτιώνεται και η ανάληψη της PC μεταξύ των σπριντ.
Εφόσον όμως οι ποδοσφαιριστές πληρούν τις προδιαγραφές ανοχής και βελτίωσης μέσω προπονητικών επιβαρύνσεων χρειάζεται το επόμενο βήμα. Εφαρμογή προπονητικών ερεθισμάτων που θα αναδείξουν το κυρίαρχο χαρακτηριστικό ικανότητας επίτευξης υψηλής ποιοτικής εκτέλεσης και υψηλού αριθμού συνολικής απόστασης σπριντ ανά αγώνα.
Μια κορυφή που μπορεί να καλυφθεί με προπονητικά περιεχόμενα «επαναλαμβανόμενων εκρηκτικών ενεργειών» ή της λεγόμενης Repeated Explosive Activity προπόνησης (Papadakis MSc). Το ποδόσφαιρο αντλεί γνώσεις και πρακτικές απο την εξειδικευμένη αθλητική κοινότητα με προσανατολισμό όμως ώς προς τις ανάγκες του. Αυτό με ώθησε στην εξεύρεση νέων καινοτόμων προπονητικών ερεθισμάτων.
Η τοποθέτηση των ανάλογων ερεθισμάτων ανάλογα με την περίοδο εκτέλεσης είναι καθοριστική. Επιλέξτε προπονήσεις εξειδικευμένες ως προς το άθλημα (με αγωνιστικά παιχνίδια ή εξειδικευμένες υπό ομαδικές και ατομικές ασκήσεις) και με αναλογίες χρόνου έργου: διαλείμματος, δημιουργώντας ένα περιβάλλον μέσα από το οποίο ο ποδοσφαιριστής θα είναι καταρτισμένος ολοκληρωτικά ως προς την επίτευξη υψηλών στόχων αθλητικής απόδοσης με ποσοτικές αλλά και ποιοτικές αναφορές.
Το ποδόσφαιρο άλλωστε είναι ένα άθλημα συνεχόμενων εκρηκτικών ενεργειών για μεγάλο χρονικό διάστημα (90’ ή 120’) και όχι άθλημα αντοχής συνεχόμενου ρυθμού
Η καθημερινότητα όλων μας έχει μπει σε μια νέα τροχιά λόγο των προβλημάτων που έχει δημιουργήσει το πανδημικό φαινόμενο του ιού, covid-19 και το ποδόσφαιρο φυσικά δεν έχει μείνει ενεπηρέαστο. Νέα πρωτόκολλα ασφαλείας από την επιστημονική κοινότητα αναγκάζουν τους ποδοσφαιριστές που έχουν προσβληθεί από τον ιό να εισέρχονται σε μια μορφή αποκλεισμού (καραντίνας) για ένα σεβαστό διάστημα συνήθως 2 εβδομάδων περίπου. Αυτό το διάστημα ο ποδοσφαιριστής βιώνει το φαινόμενο της υπό - προπόνησης μιας και η συμμετοχή στις αθλητικές δραστηριότητες με την ομάδα δεν του επιτρέπεται.
Τι συμβαίνει όμως στο σώμα του αθλητή όταν σταματά ξαφνικά η άσκηση?
Σίγουρα πραγματοποιούνται πολλές και φυσιολογικές αλλαγές στο σώμα. Αρχίζουν να χάνονται τα καρδιαγγειακά (αερόβια) κέρδη που είχαν αποκτηθεί - κυρίως μείωση στην ικανότητα της καρδιάς του όγκου παλμού, την ικανότητα των μυών να επεξεργάζονται οξυγόνο και την ικανότητα του σώματός να χρησιμοποιεί υδατάνθρακες για καύσιμα. Οι προπονητικές βελτιώσεις που υπήρχαν στην αρτηριακή πίεση, τη χοληστερόλη και τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα αρχίζουν να εξαφανίζονται. Και όταν σταματά η προπόνηση δύναμης, χάνονται σιγά-σιγά και τα ωφέλη που αποκτήθηκαν σε μέγεθος μυϊκών ινών και άλλες προσαρμογές νευρομυϊκής φύσης.
Ακόμη και δύο εβδομάδες αποχής μπορεί να οδηγήσουν σε σημαντική μείωση της φυσικής κατάστασης. Γενικά όμως η απώλεια αερόβιας ικανότητας συμβαίνει ταχύτερα από τη μείωση της μυϊκής δύναμης.
Οι αθλητές που έχουν προπονηθεί εντατικά για μεγάλο χρονικό διάστημα βιώνουν πιο αργές και σταδιακές μειώσεις όταν σταματούν να ασκούνται σε σχέση με χαμηλού επιπέδου αθλούμενους.
Μετά την περίοδο υπό προπόνησης, πόσος καιρός θα χρειαστεί να επανακτηθεί το προηγούμενο επίπεδο φυσικής κατάστασης και με τι τρόπο?
Όπως μας εκμυστηρεύτηκε ο διεθνής παίκτης της Liverpool FC, Κωνσταντίνος Τσιμίκας, που πρόσφατα πέρασε από την περιπέτεια του κορονοϊού, την πρώτη εβδομάδα του εγκλεισμού του, απείχε από οποιαδήποτε δραστηριότητα και τη δεύτερη εβδομάδα ακολούθησε αερόβιο ατομικό πρόγραμμα, ασκήσεις mobility και core. Όταν επέστρεψε, μετά την καραντίνα των 14 ημερών, συνέχισε με ατομικό ποδοσφαιρικό πρόγραμμα και πολύ σύντομα επανεντάχτηκε ομαλά στις ομαδικές προπονήσεις , χωρίς να εντοπίσει κάποιο ιδιαίτερο πρόβλημα στη φυσική του κατάσταση.
Επισημαίνουμε βέβαια πως ο χρόνος και ο βαθμός αποκατάστασης και επαναφοράς εξαρτάται από διαφόρους παράγοντες, το αθλητικό ιστορικό αλλά και γενετικά χαρακτηριστικά του κάθε ποδοσφαιριστή.
Το s11.gr κατέγραψε κάποιες γενικές οδηγίες που μπορούν να οδηγήσουν σε γρηγορότερη και ασφαλέστερη επανένταξη στις ποδοσφαιρικές προπονήσεις της ομάδας . Οι παρακάτω προτάσεις βέβαια μπορούν να εκτελεστούν μόνο κατόπιν συνεννόησης με τον προσωπικό ιατρό του ποδοσφαιριστή και εάν αυτός είχε ήπια ή και καθόλου συμπτώματα. Έτσι το σώμα του μπορεί να δεχτεί την μερική καταπόνηση που θα προκληθεί από τις ατομικές προπονήσεις που θα επακολουθήσουν.
1. Ασκήσεις κινητικότητας 5'-10'. (Η υπό προπόνηση δημιουργεί ένα προφίλ "ακαμψίας" σε μύες και αρθρώσεις με αποτέλεσμα την μείωση ευλυγισίας και ευκινησίας)
2. Προπόνηση αερόβιας ικανότητας σε διάδρομο ή στατικό ποδήλατο 65-85% Μ.Κ.Σ 20'-40'. (Η αερόβια ικανότητα επηρεάζεται από τις πρώτες κιόλας ημέρες όπου η VΟ2max μειώνεται σταδιακά). Τα ερεθίσματα μπορούν να αυξήσουν σταδιακά ένταση ανάλογα με την κατάσταση του αθλητή.
3.Κυκλικό πρόγραμμα αντοχής στη δύναμη για όλο το σώμα με αναλογία έργου-διαλείμματος 40’’: 20’’ συνολικής διάρκειας 10'-20'. (σταθεροποίηση ροής ενέργειας στους μύες και ελαχιστοποίηση μείωσης ικανότητας νεύρωσης των μυών)
4.Στατικές διατάσεις για κύριες μυϊκές ομάδες 5'. (η μυϊκή ελαστικότητα μειώνεται κατά την περίοδο του εγκλεισμού)
Μετά τα αρνητικά τεστ και αφού ο ποδοσφαιριστής επιστρέψει στην ομάδα καλό θα είναι να ακολουθήσει ένα ατομικό πρόγραμμα με αρκετό όγκο εξειδικευμένων ποδοσφαιρικών κινήσεων (οδήγημα μπάλας, πάσα κοντρόλ κτλ.).
Ως προς τα φυσικά του χαρακτηριστικά είναι πλέον σε θέση να ακολουθήσει ένα έντονο πρόγραμμα διαλειμματικής προπόνησης, σταδιακά από το 80% έως το 120% της vVO2max αυξάνοντας έτσι τη διάρκεια ενεργοποίησης αερόβιου και αναερόβιου μηχανισμού. Επίσης να εισαχθεί μικρός όγκος επιταχύνσεων, επιβραδύνσεων, αλμάτων και αλλαγών κατεύθυνσης προετοιμάζοντας μυοτενόντιο σύνολο και αρθρώσεις.
Η σταδιακή ένταξη του στην ομαδική προπόνηση με συμμετοχή σε κατάλληλα προπονητικά περιεχόμενα της ομάδας αποτελεί κλειδί σε μια ασφαλή και ομαλή συνέχιση της σεζόν που ακολουθεί, κάτι που πρέπει να αποφασιστεί από κοινού από το προπονητικό και ιατρικό επιτελείο της ομάδας. Άλλωστε όλοι οι συμβαλλόμενοι θα πρέπει να προσαρμοστούμε στα νέα δεδομένα των ημερών μας.
Το διάστημα που πέρασε γίναμε θεατές δυο τεράστιων ποδοσφαιρικών διοργανώσεων όπου έλαβαν χώρα ετεροχρονισμένα λόγω των δυσάρεστων καταστάσεων της πανδημίας covid 19. Το Euro 2020 διεξήχθη σε νέα μορφή με 24 ομάδες και τον τελικό μεταξύ Αγγλίας και Ιταλίας με νικήτρια την δεύτερη στη διαδικασία στα πέναλτι και το Copa America 2020 με 10 ομάδες και τον τελικό μεταξύ των «αιωνίων» Βραζιλία και Αργεντινή με νικήτρια επίσης την δεύτερη με σκορ 1-0.
Η εποχή της υπερανάλυσης έχει πλέον γίνει απαραίτητη προϋπόθεση στη λειτουργία και βελτίωση των ποδοσφαιρικών ομάδων υψηλού επιπέδου. Οι αριθμοί όμως πολλές φορές κρύβουν παγίδες μιας και η λαθεμένη ανάγνωση τους ή ακόμη και η μή σωστή χρήση των αποτελεσμάτων μπορεί να οδηγήσει στην υπεραπλουστευμένη άποψη των «αρνητών» των αριθμών όπου υποστηρίζουν ότι οι αριθμοί δεν λένε την αλήθεια.
Εδώ θα παραθέσω για άλλη μια φορά το ρητό που προσωπικά στηρίζω όλα αυτά τα χρόνια στην καριέρα μου « η σωστή ερμηνεία συγκεκριμένων αριθμών μπορεί να σε οδηγήσει στη λύση».
Την τελευταία δεκαετία μέσω της ερευνητικής μου υπόστασης έχω αναδείξει την σημασία της ανάλυσης δεδομένων και παραμέτρων απόδοσης στην προπονητική διαδικασία και την βελτίωση των ομάδων και των ποδοσφαιριστών ατομικά. Η σωστή ανάλυση και ερμηνεία των δεδομένων όπως και η προσαρμογή των προπονητικών περιεχομένων προς όφελος της απόδοσης πιστεύω έχουν δικαιώσει τις προσδοκίες στην μέχρι τώρα καριέρα μου.
Τα στοιχεία που παραθέτονται στο άρθρο συλλέχθηκαν από την πλατφόρμα στατιστικής ανάλυσης τεχνικών και τακτικών στοιχείων της INSTAT με σκοπό την ανάδειξη της χρησιμότητας τους εάν ερμηνευθούν με ένα πιο εξειδικευμένο και στοχευμένο τρόπο.
Ένας αριθμός = πολλές ερμηνείες?
Σε μια πρώτη σύγκριση μεταξύ των δυο διοργανώσεων βλέπουμε ότι στο Euro επιτευχθήκαν περισσότερα γκολ από μέση και μακρινή απόσταση σε σχέση με το Copa America βάζοντας μας σε σκέψεις για το εάν οι Ευρωπαίοι ποδοσφαιριστές έχουν καλύτερη ικανότητα στο σουτ, εάν οι άμυνες δεν ασκούσαν ασφυκτική πίεση στα όρια και έξω από την περιοχή ή εάν υπήρχαν συγκεκριμένες οδηγίες από τους προπονητές (αν και προσωπικός γνώστης της αγωνιστικής λειτουργίας των ομάδων, ένας ποδοσφαιριστής εάν βρεθεί σε θέση όπου πιστεύει ότι μπορεί να πέτυχει γκολ, υπερισχύει το ένστικτο του των οποιονδήποτε οδηγιών).
Άμεσο vs Παιχνίδι κατοχής, ξέρεις τι στυλ παιχνιδιού έχεις?
Η διάρκεια των επιθέσεων πριν από την επίτευξη ενός γκολ σε δευτερόλεπτα έφερε την τροπαιούχο Ιταλία στην 4η θέση (35,5’’) και την φιναλίστ Αγγλία στην 11η (24,9’’) ! ενώ στο Copa America η φιναλίστ Βραζιλία (45’’) και η τροπαιούχος Αργεντινή (27’’) κατέλαβαν τις 2 πρώτες θέσεις. Μόνο το Βέλγιο 1ο και η Ισπανία 2η κατάφεραν να πλησιάσουν την βασίλισσα του χειρισμού της μπάλας Βραζιλία με 41,5’’ και 41,1’’ αντίστοιχα.
‘Ένα στοιχείο που πρέπει να κρατήσουμε είναι ο μέσος όρος όπου στο Euro έφθασε τα 21’’ ενώ στο Copa μόλις στα 14,4’’ καταδεικνύοντας τη διάθεση ή και το έλλειμμα των ομάδων της Λατινικής Αμερικής να κρατήσουν την μπάλα περισσότερο.
Ανοιχτό παιχνίδι & Στατικές φάσεις, τι βαρύτητα έχουν στο σκοράρισμα?
Και στις 2 διοργανώσεις τα γκολ σε open play (positioning & counter attacks) δεν είχαν μεγάλες διαφορές για τις 3 από τις 4 ομάδες (Ιταλία, Αγγλία, Αργεντινή με average 65% positioning – 35% counters), με την Βραζιλία να δημιουργεί στατιστική διαφορά ( 87% positioning - 13% counters) έχοντας αρκετά αυξημένα τα γκολ από positioning attacks σε σχέση με τα counter attacks αναδεικνύοντας ίσως στο μέγιστο βαθμό τη φιλοσοφία που την διακατέχει όλα αυτά τα χρόνια.
Ένας ακόμη δείκτης που δημιουργεί στατιστικό αξιοσημείωτο είναι τα γκολ από στημένες φάσεις όπου σε μέσο ορό στο Euro ήταν 27% ενώ στο Copa 40%!
H επίτευξη ενός γκολ από στημένη φάση περιλαμβάνει από την ικανότητα του εκτελεστή και των παραληπτών της μπάλας, την νοητική συγκέντρωση των εμπλεκομένων, την τακτική κομπίνα, το διάβασμα του αντιπάλου από τα προπονητικά team κ.τ.λ. όπου οι ομάδες του Copa μας επιβεβαίωσαν έλλειμμα ή επιπλέον ικανότητα?
Αλγόριθμοι ισχύουν τελικά στο Ποδόσφαιρο!
Οι δείκτες INDEX πρωτοεμφανίστηκαν στο μπάσκετ και δη στο NBA προσπαθώντας να ερμηνεύσουν πολλές παραμέτρους ταυτόχρονα σε έναν και μόνο αριθμό. Βάση ενός τέτοιου αλγόριθμου η INSTAT μας ανέδειξε κάτι που πραγματικά χρήζει της προσοχής μας.
Στο EURO κατετάγησαν η Αγγλία 1η (326) και η Ιταλία 2η (324) ενώ και το Copa η Βραζιλία 1η (305) και η Αργεντινή 2η (297) πράγμα πολύ φυσιολογικό μιας και οι καλύτερες ομάδες βάση του αλγορίθμου ήταν και αυτές που κατέληξαν στον τελικό των διοργανώσεων. Αυτό όμως που πρέπει να μας κάνει εντύπωση είναι το average των 2 διοργανώσεων όπου το EURO είχε μέσο όρο INDEX 285 ενώ το COPA 265.
Εδώ σαφώς βλέπουμε μια ψαλίδα ως προς τις τεχνικοτακτικες παραμέτρους των ομάδων όπου μας δίνει και μια σαφή εικόνα ως προς την συνολική δυναμική τους με τις διαφοροποιήσεις λατινικής Αμερικής και Ευρώπης.
Πόσο γρήγορα παίζεις?
Αναλύοντας περαιτέρω τα ομαδικά στατιστικά η παράμετρος speed of accurate passes, όπου προσωπικά ονομάζω στις ομάδες και τους παίκτες που παρακολουθώ ‘’speed of play”, μας καταδεικνύει τον αριθμό σε πάσες ανά λεπτό κατοχής μπάλας. Και οι 2 διοργάνωσης έχουν σχεδόν ίδιο μέσο όρο με το Euro στις 15,5 πάσες (Ιταλία 6η 16,5 & Αγγλία 11η 15,9) & το Copa στις 15,6 (Βραζιλία 1η 16,5 & Αργεντινή 5η 16) .
Η Ισπανία όμως δημιουργεί στατιστική διαφοροποίηση έχοντας 17,4 πάσες average / min of possession.
Οι περισσότεροι προπονητές που έχω συνεργαστεί ή ανταλλάξει απόψεις σε διάφορα forum, θέλουν οι ομάδες τους να διατηρούν ένα υψηλό ρυθμό παιχνιδιού. Η γρήγορη μετατόπιση της μπάλας κατά τη διάρκεια της κατοχής της από μια ομάδα μπορεί να φανερώσει κενά στην αντίπαλη αμυντική διάταξη προς εκμετάλλευση, ένα στοιχείο που βλέπουμε ότι προσπαθούν να εντάξουν στο παιχνίδι τους οι προπονητές, όπου όμως θα πρέπει να βρουν και τους ανάλογους τρόπους μέσα από την προπονητική διαδικασία να το αφομοιώσουν οι παίκτες.
Το Ισπανικό μοντέλο προπόνησης μέσα από την υπέρμετρη χρήση των Small Sided Games ίσως να μας δίνει την λύση στο προπονητικό ερώτημα του πώς να αυξήσω το “speed of play” της ομάδας μου. Τα αγωνιστικά παιχνίδια μικρών διαστάσεων κατά την προσωπική μου άποψη ‘’κάτι σου δίνουν κάτι σου παίρνουν’’ αλλά δεν είναι του παρόντος μια τέτοια συζήτηση..
Ενεργητική vs Παθητική άμυνα, τελικά αυτό που θες θα σε οδηγήσει στην επιτυχία?
Τέλος ιδιαίτερη προσοχή θα πρέπει να δώσουμε στον αλγόριθμο challenge intensity INDEX όπου αναφέρεται στον αριθμό από αμυντικές μονομαχίες και τις παρεμβολές στην μπάλα όταν ο αντίπαλος έχει την κατοχή της. Εδώ βλέπουμε και τις ομάδες όπου οι ποδοσφαιριστές εμπλέκονται περισσότερο στην αμυντική λειτουργία θέλοντας να καταστρέψουν το παιχνίδι ή να αποσπάσουν την μπάλα από τον αντίπαλο με άκρος ενεργητικό τρόπο και όχι με απλές μετατοπίσεις κρατώντας την θέση τους στην αμυντική διάταξη. Οι συγκεκριμένες ενέργειες προέρχονται πολλές φορές από αποφάσεις των προπονητών ως προς την αμυντική προσέγγιση όμως αρκετές φορές μπορεί να προέλθουν και από τα αμυντικά χαρακτηριστικά που διακατέχουν τους ποδοσφαιριστές μιας ομάδας.
Στο Euro (με average των ομάδων 7,1) η Ιταλία 12η (6,9) και η Αγγλία 18η (6,3) καταδεικνύουν την προσέγγιση τους (Ισπανία 1η με 10,1) ενώ στο Copa America (με average των ομάδων 7,8) Εκουαδόρ 1ο (10,4) Βραζιλία 5η (8,4) και Αργεντινή 7η (7,3).
Και οι 4 φιναλίστ των 2 διοργανώσεων σε αυτή την παράμετρο κατετάγησαν από τη 5η έως τη 18η θέση.
Το σχεδόν 10% ως διαφοροποίηση των Ευρωπαϊκών από τις Λατινοαμερικάνικες ομάδες (σε μέσο όρο) ίσως αποδεικνύει και την τακτική προσήλωση στα αμυντικά καθήκοντα έναντι μιας πιο ελεύθερης αμυντικής έκφρασης ή μιας πιο “aggressive” προσέγγισης.
Ένα στατιστικό στοιχείο που πιθανόν δείχνει στους προπονητές ότι μια καλά οργανωμένη και συμπαγής άμυνα κρατώντας τις θέσεις και τη συνοχή της είναι καλύτερος οδηγός επιτυχίας από τις συνέχεις εμπλοκές των παικτών σε αμυντικές μονομαχίες για την απόσπαση της μπάλας.
Συμπερασματικά οι αριθμοί που μας δίνονται μετά το πέρας των αγώνων δεν πρέπει να αποτελούν μια σύντομη και ανάλαφρη ανάγνωση αλλά να αντιμετωπιστούν ως χρυσάφι που περιμένει να ανακαλυφθεί. Μια πιο εν τω βάθυ ανάλυση σε συνάρτηση με πραγματική ποδοσφαιρική γνώση μπορεί να οδηγήσει τους προπονητές σε μεγαλύτερη εκμετάλευση των ποδοσφαιριστών τους και συνολική αύξηση της δυναμικής των ομάδων τους.
Επίσης μπορεί να “διαβάσει” τον αντίπαλο, ατομικά και ως σύνολικη λειτουργία, πιο ουσιαστικά ως προς τις δυνατότητες και τις αδυναμίες του. Μπορεί όμως και να οδηγήσει τα scouting departments των ομαδων στην ελαχιστοποίηση των λαθών αλλα και την αύξηση των πιθανοτήτων να εντάξουν τους κατάλληλους παίκτες στις ομάδες τους.
Πολλοί λένε ότι στο ποδόσφαιρο οι αριθμοί δεν λένε την αλήθεια…
Και εγω τους απαντάω «η σωστή ανάλυση συγκεκριμένων αριθμών απόδοσης μπορεί να σε οδηγήσει στη λύση».
Παπαδάκης Λεωνίδας MSc
Soccer Performance Specialist
Προσωπική πεποίθηση, όλα τα χρόνια της επαγγελματικής μου ενασχόλησης, είναι η ατομική αξιολόγηση, η ατομική βελτίωση και η προσαρμογή/εφαρμογή τους στην ομαδική λειτουργία. Αλώστε moto μου είναι “η νίκη είναι μια ομαδική δουλειά από καλά προπονημένα άτομα”.
Έτσι η ατομική παρακολούθηση και ανάλυση στατιστικών δεδομένων παικτών μπορεί να προσδώσει ένα πανίσχυρο όπλο στην μάχη για βελτίωση. Συγκρίνοντας αυτές τις 2 μεγάλες διοργανώσεις σε ατομικό επίπεδο και στοχεύοντας σε συγκεκριμένες παραμέτρους μπορούν οι προπονητές να βγάλουν αρκετά χρήσιμα συμπεράσματα ως προς την προπονητική/τακτική τους προσέγγιση και την λήψη αποφάσεων.
Οι αλγόριθμοι αποδεικνύουν το επίπεδο?
Κοιτάζοντας τον αλγόριθμο INDEX (Ο δείκτης InStat Index ενός παίκτη υπολογίζεται σε κάθε αγώνα με βάση τα ποσοτικά+ποιοτικά χαρακτηριστικά των ενεργειών του που είναι συγκεκριμένα για κάθε θέση) των ποδοσφαιριστών του Euro βλέπουμε 1ο τον Maguire (Αγγλία 377), 2ο τον Spinazzola (Ιταλία 367) & 3ο τον Insigne (Ιταλία 366).
Στο Copa America 1ο Messi (Αργεντινή 380), 2ο Neymar (Βραζιλία 374) & 3ο Militao (Βραζιλία 336). Τι θα έπρεπε όμως να κάνει εντύπωση στους προπονητές?
Ο τρίτος του Euro είναι κατά 30 μονάδες ανώτερος ένα στοιχείο που θα πρέπει να μας βάλει σε σκέψεις. Κάνοντας βαθύτερη ανάλυση στα average των 10 πρώτων Euro (361,1) & Copa (335,7) δημιουργείται μια ψαλίδα 25,4 μονάδων. Αυξάνοντας το average στους 20 πρώτους, στο Euro (351,9) & Copa (322) αυξάνεται η ψαλίδα στις 29,9 μονάδες.
Εδώ βλέπουμε ότι οι Ευρωπαίοι ποδοσφαιριστές απέδωσαν κατά πολύ περισσότερο από τους Λατινοαμερικάνους (ίσως καταδεικνύοντας και την διαφορά ποιοτικών χαρακτηριστικών?). Μοναδική όαση οι Messi & Neymar όπου το Λατινοαμερικανικό ποδόσφαιρο χρησιμοποιεί ως μοναδικούς εκπροσώπους για να κλείσει την ψαλίδα με τους Ευρωπαίους συμπαίκτες τους. Εάν μια τέτοια ανάλυση συνεχίζει να παρουσιάζεται τότε θα πρέπει οι υπεύθυνοι των χωρών της Λατινικής Αμερικής να προβληματιστούν αρκετά για το πώς μπορούν να δημιουργήσουν ισάξιους ή ανωτέρους παίκτες από τους Ευρωπαίους…
Πόσο απαραίτητος είναι τελικά ο παίκτης στην επίθεση για την ομάδα του?
Η συνεισφορά ενός παίκτη στην επίτευξη ενός γκολ μπορεί να ενέχει την τυχαιότητα της στιγμής. Σύμπτωση όμως επαναλαμβανομένη παύει να είναι σύμπτωση.
Στην παράμετρο playing in scoring attacks στο Euro το INSTAT μας δίνει 1ο Kane (Αγγλία συνεισφορά σε 9 γκολ- 82% ) 2ο Lukaku (Βέλγιο συνεισφορά σε 7 γκολ – 77% ). Εάν όμως κοιτάξουμε χαμηλά στην λίστα της ΙΝSTAT Pogba,Ronaldo & Benzema είχαν μεγαλύτερη συνεισφορά στα γκολ των ομάδων τους με 85%!
Στην αντίπερα όχθη στο Copa Messi 1ο (Αργεντινή συνεισφορά σε 12 γκολ – 100%) & Neymar 2ο ( Βραζιλία συνεισφορά σε 10 γκολ 83%). Ομοίως και στο Copa οι Cavani & Vargas είχαν συνεισφορά ίδια με τον Messi με το απίστευτο 100%. Δηλαδή είχαν συμμετοχή σε όλα τα γκολ που πέτυχαν οι ομάδες τους.
Εάν λοιπόν κάνετε scouting αντιπάλου θα δείτε τη σειρά στη λίστα ή θα αναλύσετε βαθύτερα ποιοί είναι πραγματικά οι παίκτες κλειδιά για τις ομάδες τους?
Ερμηνεύετε σωστά τους πίνακες με τα Νοητικά/ Τεχνικά χαρακτηριστικά των ποδοσφαιριστών σας?
Και φθάνουμε σε μια από τις πιο κυρίες παραμέτρους, κατά την άποψη μου, ως προς τα τεχνικά αλλά και τα νοητικά χαρακτηριστικά ενός παίκτη (Επιθετική λειτουργία). Αναφερόμαστε στις πάσες «κλειδιά», τις πάσες δηλαδή σε έναν συμπαίκτη που βρίσκεται σε θέση γκολ (κατάσταση ένας προς έναν, άδειο τέρμα κ.λπ.) και μια πάσα σε συμπαίκτη που «κόβει» ολόκληρη την αμυντική γραμμή της ομάδας του αντιπάλου (3 και περισσότερους παίκτες) στη φάση επίθεσης.
Στο Euro βλέπουμε 1o στη λίστα τον Insigne (Ιταλία 25 προσπάθειες /10 επιτυχημένες 40% με average ανά 90’ 4,2/1,70) και 2ο Pedri (Ισπανία 18/12 67% με average ανά 90’ 2,4/1,60). Τι θεωρείτε όμως ποιο σημαντικό? Γιατί εάν κοιτάξετε πολύ χαμηλά στην λίστα (8ος) θα βρείτε τον De Bruyne (Βέλγιο 15/10 67% με average ανά 90’ 4,6/3,1) όπου έχει τον μεγαλύτερο αριθμό από όλους με 3,1 πάσες κλειδιά ανά παιχνίδι!
Στο Copa βλέπουμε 1o στη λίστα τον Messi (Αργεντινή 22/14 64% με average ανά 90’ 2,9/1,80) και 2ο Neymar (Βραζιλία 17/12 71% με average ανά 90’ 2,6/1,80). Ενώ ακόμη και στο Copa ο Romero A. Βρίσκεται σχεδόν τελευταίος (18ος) στη λίστα των πρώτων 20 παικτών ανάλυσης (Παραγουάη 5/5 100% με average ανά 90’ 2,7/2,7) αν και δεν αγωνίστηκε αρκετά!
Άραγε ο προπονητής του πρόσεξε όσο έπρεπε την συγκεκριμένη παράμετρο? Εκμεταλλεύτηκε από τον παίκτη του, την ικανότητα που έχει για την ομάδα?
Όπως επανειλημμένως έχω εκφραστεί μέσα από άρθρα μου, forum κτλ. Οι αριθμοί είναι αδιαμφισβήτητοι και απλά περιμένουν να τους εκμεταλλευτείς. Η στόχευση πρέπει να είναι συγκεκριμένη η γνώση βαθιά και η ανάγνωση ακόμη βαθύτερη.
Ποιοι είναι τελικά οι ποιο αποτελεσματικοί σας παίκτες?
Η παράμετρος Challenges κρύβει αρκετές παγίδες εάν θέλουμε να χαρακτηρίσουμε ποδοσφαιριστές καλούς στις προσωπικές μονομαχίες. Συνήθως στους αγώνες παίκτες κλειδιά σε άμυνα και επίθεση εμπλέκονται και στις περισσότερες μονομαχίες κάνοντας δυσκολότερο το έργο του να πιάσουν υψηλά ποσοστά επιτυχημένων ενεργειών. Όταν όμως θέλουμε να επιλέξουμε ποδοσφαιριστές για συγκεκριμένη λειτουργία σιγουρά θα πρέπει να διαβάσουμε τη συγκεκριμένη παράμετρο σωστά και όχι όπως μας παρουσιάζεται.
Στο Euro ενώ βλέπουμε να κατατάσσονται βάση του συνολικού τους αριθμού, ίσως όμως θα έπρεπε να βλέπουμε την αποτελεσματικότητα τους πρώτη.
Ως προπονητές, για να σχηματίσουμε εικόνα ικανότητας, θα πρέπει να μας ενδιαφέρει σημαντικά το πόσο αποτελεσματικοί είναι και όχι μόνο τον συνολικό τους αριθμό, από την στιγμή που θα εμπλακούν σε μονομαχία οι παίκτες.
Εδώ ο Stones κεντρικός αμυντικός της Αγγλίας δείχνει ως ο καλύτερος με 74% αποτελεσματικότητα, ενώ είναι 14ος στην λίστα! Ομοίως στο Copa America Ο Yerri Mina κεντρικός αμυντικός της Κολομβίας πιάνει ποσοστό 76%!
Στις επιθετικές μονομαχίες στο Euro o Ρώσος Dzyuba ειναι ο αποτελεσματικότερος με 52% αν και 3ος με τον Ronaldo να πιανει ποσοστό 50% ενώ είναι 17ος!
Στην αντίπερα όχθη ο Messi αν και στην τρίτη θεση του Copa με 57% είναι ο βασιλιάς τον επιθετικών μονομαχιών με τον Marulanda (9ος) & Espinola (20ος) στο 53%!
Αναλυστε κατάλληλα για να επιλέξετε καταλληλότερα!
Η βαθύτερη ανάλυση μας θα τελειώσει με 2 κύριες ατομικές παραμέτρους οπου κάθε προπονητής θα πρέπει να κοιτάζει μετά τους αγώνες.
Εάν βλέπατε στα στατιστικά αγώνων ότι ενας παίκτης της αντίπαλης ομάδας χάνει αρκετές φορές την μπάλα και κυρίως στο δικό του μισό γήπεδο πως θα τον αντιμετωπίζατε? Θα ζητούσατε press ή και παγίδες για να οδηγήσετε την μπάλα εκεί? Ή ακόμη εάν θέλετε να εφαρμόσετε ένα αυστηρό προφίλ της ομάδας σας με build up επιθέσεις ποιοι είναι οι αδύναμοι κρίκοι?
-Θα πρέπει και εδώ να κάνετε μια πιο προσεκτική ανάλυση από την λίστα που σας δίνει η πλατφόρμα γιατί ο Alioski (N. Macedonia αριστερός αμυντικός & μέσος) έχασε την μπάλα 3,7 φορες ανα 90λεπτο στο δικό του μισό και ο Lainer (Austria δεξιός αμυντικός & μέσος) 2,4 ενώ η λίστα τους κατατάσει στην 18η και 19η θέση αντίστοιχα!
Στο Copa America ο Casseres (αμυντικός μέσος και δεξιός αμυντικός) της Βενεζουέλας έχανε την μπάλα 2,3 φορες στο 90λεπτο & ο Cuadrado (δεξιός μέσος & αμυντικός) 2,8.
-Τελειώνοντας αναλύω μια παράμετρο αμυντικής λειτουργίας που αναφέρεται, περισσότερο κατά τη γνωμη μου,στα νοητικά χαρακτηριστικά ενός ποδοσφαιριστή. Η παρεμβολή στην μπάλα οπου με σωστή τοποθέτηση, πρόβλεψη, συχγρονισμό, ενέργεια κ.τ.λ ο παίκτης καταφέρνει να παρεμβληθεί και να ανακόψει την πορεία της μπάλας.
Οι ποδοσφαιριστές με υψηλό δείκτη ικανότητας σε αυτή την παράμετρο αποτελούν επίσης χρησιμότατα εργαλεία στην συνολική αμυντική λειτουργία μιας ομάδας και οι προπονητές θα πρέπει να δίνουν ιδιαίτερη έμφαση στην ανάλυση αυτών των δεδομένων για την επιλογή καλά αμυνόμενων παικτών.
Ενώ οι Ιταλοι Di lorenzo & Jorginho βρίσκονται ψηλά στην λίστα των συνολικών παρεμβολών, ο Σουηδός Danielsson αν και 5ος στη λίστα έχει το μεγαλύτερο αριθμό ανα αγώνα (10). Παρομοίως στο Copa ο Κολομβιανός Carvallo βρισκεται 18ος πολύ χαμηλά αλλά με μεγαλύτερο μ.ο ανά 90’ (8).
Συμπερασματικά οι αριθμοί που μας δίνονται μετά το πέρας των αγώνων δεν πρέπει να αποτελούν μια σύντομη και ανάλαφρη ανάγνωση αλλά να αντιμετωπιστούν ως χρυσάφι που περιμένει να ανακαλυφθεί. Μια πιο εν τω βάθυ ανάλυση σε συνάρτηση με πραγματική ποδοσφαιρική γνώση μπορεί να οδηγήσει τους προπονητές σε μεγαλύτερη εκμετάλευση των ποδοσφαιριστών τους και συνολική αύξηση της δυναμικής των ομάδων τους.
Επίσης μπορεί να “διαβάσει” τον αντίπαλο, ατομικά και ως σύνολικη λειτουργία, πιο ουσιαστικά ως προς τις δυνατότητες και τις αδυναμίες του. Μπορεί όμως και να οδηγήσει τα scouting departments των ομαδων στην ελαχιστοποίηση των λαθών αλλα και την αύξηση των πιθανοτήτων να εντάξουν τους κατάλληλους παίκτες στις ομάδες τους.
Πολλοί λένε ότι στο ποδόσφαιρο οι αριθμοί δεν λένε την αλήθεια…
Και εγω τους απαντάω «η σωστή ανάλυση συγκεκριμένων αριθμών απόδοσης μπορεί να σε οδηγήσει στη λύση».
Παπαδάκης Λεωνίδας MSc
Soccer Performance Specialist
