Στανισλαβ Κασάμπαλης | Εργαστηριακή Αξιολόγηση
Εργαστηριακή Αξιολόγηση »
Η αερόβια ικανότητα είναι καθοριστική για την επίδοση ενός ποδοσφαιριστή, και η αξιολόγηση της είναι μια από τις βασικότερες εργομετρικές δοκιμασίες (2,6). Στο σύγχρονο ποδόσφαιρο οι αποστάσεις που καλύπτονται από επαγγελματίες ποδοσφαιριστές κυμαίνονται μεταξύ 10-13 km (2,4) και το εύρος τιμών είναι 55- 75 mL · kg–1 · min (6,2,4), έχει προταθεί ένα VO2max των > 60 mL · kg–1 · min ως ελάχιστη τιμή για τους άνδρες ποδοσφαιριστές ώστε να παίζουν σε επίπεδο ελίτ (6,2,4). Παρόλο αυτά υπάρχουν και άλλοι βιοχημικοί παράμετροι οι οποίοι πρέπει να λάβουμε υπόψη σε έναν ποδοσφαιριστή που είναι εξίσου σημαντικοί και ιδιαίτερα χρήσιμοι για να βγάλουμε συμπεράσματα για την φυσική κατάσταση και την δημιουργία ανάλογου προγράμματος με βάση τα αποτελέσματα. Μια από αυτές είναι το γνωστό στον αθλητικό χώρο αναερόβιο κατώφλι (Anaerobic Threshold, Lactate Threshold). Γιατί η παράμετρος αυτή είναι σημαντική? Η συγκέντρωση του γαλακτικού στο αίμα χρησιμεύει ως δείκτης συμμετοχής αερόβιου και αναερόβιου μηχανισμού παραγωγής ενέργειας (4,13), μας βοηθάει να εξετάσουμε τον ρυθμό παραγωγής και απομάκρυνσης του (12), την ανοχή στο γαλακτικό (9), υπαγορεύει την αποτελεσματική ένταση της προπόνησης και τέλος να εξετάσουμε τις διάφορες περιφερειακές προσαρμογές που λαμβάνουν χώρα μετά από μια περίοδο προπονητικού προγράμματος είναι μερικές από τις πληροφορίες που μπορούμε να πάρουμε από την αξιολόγηση αυτή.
Εργαστηριακή Αξιολόγηση »
Η διαδικασία αυτής της αξιολόγησης μπορεί να γίνει είτε σε εργαστήριο (δαπεδοεργόμετρο) είτε σε υπαίθριο χώρο (γήπεδο ποδοσφαίρου). Σε εργαστηριακό περιβάλλον το τεστ περιλαμβάνει μερικά στάδια (4-7, αναλόγως το άθλημα και τον αθλητή) με υπομέγιστη αυξανόμενη ένταση και το καθένα με ένα μικρό διάλλειμα για την λήψη δείγματος αίματος από το δάκτυλο (Εικόνα 1.) ή το λοβό του αυτιού. Στην συνέχεια η δρομική ταχύτητα αυξάνεται σταδιακά μέχρι να επέλθει η εξάντληση του αθλητή όπου μπορούμε να αξιολογήσουμε και την VO2max όπως και την vVO2max. Μετά την λήξη του τεστ, μπορούμε να προσδιορίσουμε το γαλακτικό κατώφλι με διάφορους μεθόδους. Εν συντομία, από το παρακάτω διάγραμμα μπορούμε να δούμε τον προσδιορισμό 2 κατωφλιών, το LT1 (περίπου στα 2 mmol L −1) και το LT2 (μεταξύ 3.5 και 4 mmol L −1 ).
Εργαστηριακή Αξιολόγηση »
Το L 1 αντιπροσωπεύει την ταχύτητα (vLT1)/ ένταση όπου η ενέργεια προέρχεται κυρίως από τον αερόβιο μηχανισμό. Το LT2 μας δείχνει την ταχύτητα (vLT2) / ένταση όπου ο αναερόβιος μηχανισμός αυξάνεται και λαμβάνει χώρα όπως επίσης και το ανώτατο όριο της ισορροπίας μεταξύ της παραγωγής και της απομάκρυνσης του. Με βάση αυτό το αποτέλεσμα ο αθλητικός επιστήμονας μπορεί αναπτύξει κάποιο πρόγραμμα προπόνησης, να παρακολουθεί τις εντάσεις των ποδοσφαιριστών σχετικά με τα εργαστηριακά αυτά αποτελέσματα και να δουλεύει ακριβώς στις εντάσεις που πρέπει.
Ένα καλό κατώφλι για έναν ποδοσφαιριστή σημαίνει ότι μπορεί να καλύψει μεγαλύτερη απόσταση σε υψηλή ένταση χωρίς να συσσωρεύεται πολύ γαλακτικό στο αίμα και να μην τον εμποδίσει να μειώσει την ένταση του (6). Στον παρακάτω πίνακα μπορούμε να δούμε διάφορες ταχύτητες κατωφλίων σε επαγγελματίες ποδοσφαιριστές από διάφορα πρωταθλήματα και χώρες
Εργαστηριακή Αξιολόγηση »
Πίνακας 1. Μέσος όρος ± τυπική απόκλιση τιμών LT2 σε διάφορες έρευνες επαγγελματιών ποδοσφαιριστών.
ΜΕΛΕΤΗ |
ΧΩΡΑ |
ΑΡΙΘΜΟΣ ΠΟΔΟΣΦΑΙΡΙΣΤΩΝ |
ΕΠΙΠΕΔΟ |
ΤΑΧΥΤΗΤΑ ΣΤΟ LT2 (Km/h) |
Casajus |
Ισπανία |
15 |
Επαγγελματίες |
12.4 ± 1.5 |
Santos et al |
Πορτογαλία |
44 |
Επαγγελματίες |
14.2 ± 1.4 |
Balikian et al. |
Βραζιλία |
25 |
Επαγγελματίες |
13.5 ± 0.9 |
Ziogas et al. |
Ελλάδα |
53 |
Επαγγελματίες |
13.2 ± 0.7 |
Τα τελευταία χρόνια έχει δοθεί μεγαλύτερη βαρύτητα και θεωρείτε πιο χρήσιμος δείκτης αερόβιας απόδοσης σε αθλήματα αντοχής σε σχέση με την VO2max και θα πρέπει να εφαρμόζεται η αξιολόγηση του και μέσα στην αγωνιστική περίοδο για την διεύρυνση της αερόβιας ικανότητας (4,5,1,13). Αυτό γιατί το κατώφλι σχετίζεται με τις περιφερειακές προσαρμογές, όπως την αύξηση της τριχοειδής πυκνότητας, μεγαλύτερη ικανότητα απομάκρυνσης γαλακτικού και μεταφορά ιόντων υδρογόνου (6). Από την άλλη, η VO2max είναι περιορισμένη λόγο των κεντρικών παραγόντων (καρδιακή παροχή) όπου καθιστά πιο δύσκολα την βελτίωση της σε σχέση με το κατώφλι (6). Τέλος, η αξιολόγηση του κατωφλιού αναμφισβήτητα θεωρείται μια από τις gold standard μεθόδους για την μέτρηση της αερόβιας και αναερόβιας συμμετοχής για μια καθορισμένη ένταση και είναι ένα έγκυρο εργαλείο στην αξιολόγηση ποδοσφαιριστών αλλά δεν θα πρέπει να θεωρείται το μοναδικό χαρακτηριστικό στην επιλογή ενός ποδοσφαιριστή μιας και πρέπει να δίνεται προσοχή και σε άλλους παραμέτρους που να αντιπροσωπεύουν καλύτερα την φύση του αθλήματος και την δημιουργία ενός καλύτερου προφίλ του αθλητή.
Εργαστηριακή Αξιολόγηση »
REFERENCES:
- Al-Hazzaa, H, M., Almuzaini, K, S., Al-Refaee, S, A., Sulaiman, M, A., Dafterdar, M, Y., Al-Ghamedi, A., & Al-Khuraiji, K, N. (2001). Aerobic and anaerobic power characteristics of Saudi elite soccer players. Journal of Sports Medicine and Physical Fitness, 41(1), 54-61.
- Balikalian, P., Lourencao, A., Riberio, L, F, P., Festuccia, W, T, L., & Neiva, C, M. (2002). Maximal oxygen uptake and anaerobic threshold in professional soccer players: comparison between different positions.
- Bangsbo, J., Magni, M., & Krustrup, P. (2006). Physical and metabolic demands of training and match-play in the elite football player. Journal of Sports Sciences, 24(7), 665-674.
- Casajus, J, A. (2001). Seasonal Variation in Fitness Variables in Professional Soccer Players. Journal of Sports Medicine and Physical Fitness, 41(6), 463-469.
5)Chin, M, K., Lo, Y, S., Li, C, T., So, C, H. (1992). Physiological profiles of Hong Kong élite soccer players. British Journal of Sports Medicine, 26(4), 262-266.
- Edwards, A, M., Clark, N., & Macfadyen, A, M. (2003). Lactate and Ventilatory Thresholds Reflect the Training Status of Professional Soccer Players Where Maximum Aerobic Power is Unchanged. Journal of Sports Science Medicine, 2(1), 23-29
7)Hamilton, A, L., Nevill, M, E., Brooks, S., & Williams, C. (1991). Physiological responses to maximal intermittent exercise: differences between endurance trained runners and games players. Journal of Sports Science, 9(4), 371-382.
8)Jemni, M., Prince, M, S., & Baker, J, S. (2018). Assessing Cardiorespiratory Fitness of Soccer Players: Is Test Specificity the Issue? A Review. Journal of Sports Medicine - Open, 4(1),
9)Nilsson, J., & Cardinale, D. (2015). Aerobic and anaerobic test performance among elite male football players in different team positions. Journal of Sport Science, 6(2), 73-92.
10)Reily, T., Bangsbo, J., & Franks, A. (2000) Anthropometric and Physiological predispositions for elite soccer. Journal of Sports Science, 18(9), 669-683.
11)Strudwick, A, Reily, T., & Doran, D. (2002). Anthropometric and fitness profiles of elite players in two football codes. Journal of Sports Medicine and Physical Fitness, 42(2), 239-242.
12)Tonnessen, E., Hem, E., Leirstein, S., Haugen, T., & Seiler, S. (2013). Maximal aerobic power characteristics of male professional soccer players, 1989-2012. International Journal of Sports Physiology Performance, 8(3), 323-329.
- Ziogas, G, Patras K, N., Stergiou, N., & Georgoulis, A, D. (2011). Velocity at lactate threshold and running economy must also be considered along with maximal oxygen uptake when testing elite soccer players during preseason. Journal of Strength and Conditioning Research, 25(2), 414-419.